رفع توقیف سهم الارث یکی از مباحث مهم توقیف سهم الارث است که امروزه، بسیاری از وراث، نسبت به آن، دغدغه خاطر دارند. زمانی که فردی از دنیا میرود، اموال و دارایی او به وراث منتقل میشود. ممکن است در بین وراث او فردی حضور داشته باشد که مدیون باشد. همچنین این امکان وجود دارد که علت توقیف سهم قانونی شخص، درخواست پرداخت مهریه توسط همسر باشد.
مهریه در نکاح دائم و موقت!
در حقیقت، مبحث مهریه هم در ازدواج دائم و هم در ازدواج موقت ، وجود دارد. در ازدواج موقت، یکی از شرایط صحت عقد، تعیین کردن مهریه است. همچنین در این نوع ازدواج، چه رابطه زناشویی صورت گرفته باشد و چه نگرفته باشد، مرد موظف است که تمام مهریه همسر خود را بپردازد. در ازدواج دائم نیز، به محض وقوع عقد، مرد موظف است مهریه همسر خود را بپردازد. مهریه همسر یک نوع بدهی و دین است که به عهده شوهر گذاشته شده است و حتی اگر شوهر فوت کند، همسر او میتواند مهریه خود را از اموال او تقاضا کند.
توقیف سهم الارث بابت مهریه
در شرایطی نیز ممکن است یکی از بستگان شوهر، فوت کند و او نیز به عنوان یکی از وراث، از اموال شخص فوت شده، سهم ببرد. این سهم الارث، جزء دارایی شخص وارث محسوب میشود و در نتیجه همسر او میتواند در دادگاه، تقاضای توقیف سهم الارث را مطرح کند. در این صورت نیز دادگاه، با بررسی مدارک و اسناد، حکم توقیف سهم الارث را صادر خواهد کرد.
پس از صدور رای!
پس از صدور رای توسط دادگاه، شخص وارث، هیچگونه حقی نسبت به سهم الارث خود نخواهد داشت و در نتیجه امکان انتقال این سهم نیز از او سلب میشود. بنابراین تا زمانی که مهریه همسر، از این سهم قانونی پرداخت میشود، مرد حق فروش یا هرگونه انتقال سهم الارث را ندارد و پس از کسر مهریه، اگر از این سهم قانونی، چیزی باقی بماند، به شخص وارث، تعلق خواهد گرفت.
با توجه به اوصافی که بیان شد، میتوان چنین گفت که اصولا همسر میتواند از طریق دادگاه خانواده، مهریه خود را درخواست کند و همچنین ضمن دعوایی که برای مهریه اقامه کرده است، تقاضای توقیف سهم الارث را نیز مطرح کند. همچنین همسر میتواند قرار تامین خواسته صادر کند تا سهم الارث توقیف شود و مرد نتواند آن را به شخص دیگری واگذار کند. همچنین توقیف سهم الارث از طریق اجرای ثبت نیز امکان پذیر خواهد بود.
اما سوالات مهمی که ممکن است در اینجا مطرح شوند این است که آیا رفع توقیف سهم الارث توسط زوج امکان پذیر است؟ آیا سهم الارث سایر وراث نیز ممکن است توقیف شود؟ در این صورت نیز امکان رفع توقیف سهم الارث وجود خواهد داشت؟ در حقیقت چه راههایی برای رفع توقیف سهم الارث وجود دارد؟ پاسخ به اینگونه سوالات را در ادامه بیان خواهیم کرد.
رفع توقیف سهم الارث و مستثنیات دین!
زمانی که سهم الارث فردی توقیف شود، میتواند با ارائه دلایل و مدارکی به دادگاه ثابت کند که غیر از سهم الارثی که به او رسیده است، اموال دیگری ندارد. اگر قاضی با بررسی شرایط و مدارک، این سهم الارث را جزء مستثنیات دین بداند، دستور رفع توقیف سهم الارث را صادر میکند.
به عنوان مثال تصور کنید که شخصی، خودش هیچگونه مالی ندارد و تنها اموالی را از پدر خود، به صورت قهری (ارث)، دریافت کرده است. همچنین سایر وراث نیز حضور دارند و همه آنها در مال یا اموال باقیمانده، شریک هستند. در این شرایط، همسر این وارث، برای دریافت مهریه خود، توقیف این سهم الارث را از دادگاه خواسته است اما اگر مرد بتواند با ارائه اسناد و مدارکی ثابت کند که سهم الارث حاصل از این خانه، تنها دارایی او است، دادگاه دستور رفع توقیف سهم الارث بابت مهریه را صادر میکند.
همچنین به این نکته مهم توجه داشته باشید که همسر فرد، فقط زمانی میتواند سهم الارث او را توقیف کند که اموال باقیمانده از شخص فوت شده، سند رسمی داشته باشد یا وجه نقد باشد. در جایی که ملکی با قولنامه یا مبایعه نامه منتقل شده باشد، همسر وارث نمیتواند درخواست توقیف سهم الارث بدهد.
فرار از دین!
در صورتی که مرد بگوید قبل از آنکه همسر من، درخواست مهریه دهد، من سهم الارث خود را به دیگری فروختهام، باید مدارک معتبر و شاهدان خود را به دادگاه ببرد و ثابت کند که این فروش سهم الارث، به علت فرار از دین نبوده است و تاریخ انتقال مالکیت نیز قبل از درخواست مهریه توسط همسر، تعیین شده است.
در غیر این صورت، اگر مشخص شود که این قولنامه یا مبایعه نامه، صوری و به قصد فرار از دین و نپرداختن مهریه همسر بوده است، عقد تنظیم شده، با در نظر گرفتن ماده ۲۱۸ قانون مدنی، باطل خواهد بود.
جلوگیری از توقیف سهم الارث بابت مهریه
روشهایی برای جلوگیری از توقیف سهم الارث بابت مهریه وجود دارد که در اینجا به بررسی این موارد میپردازیم.
- زمانی که فردی از دنیا میرود، وراث با توافق و تراضی، سهم خود را تعیین میکنند و اگر مال قابل افراز باشد، تقسیم مال انجام میشود و به هر وارث، سهمی تعلق میگیرد. در این صورت حتی اگر همسر یکی از وراث برای گرفتن مهریه خود درخواست دهد، سهم سایر وراث توقیف نمیشود و فقط سهم شوهر توقیف میشود.
- اگر یکی از وراث، توانایی مالی داشته باشد، امکان خرید سهام سایر وراث توسط این شخص، وجود خواهد داشت. در اینجا چون مالکیت هر یک از سهام، به شخص مورد نظر منتقل شده است، همسر وارثی که مهریه خود را میخواهد، نمیتواند توقیف سهم منتقل شده را از دادگاه درخواست کند.
راههای دیگر جلوگیری از توقیف سهم الارث
- برای جلوگیری از توقیف سهم الارث بابت مهریه ، ممکن است فرد از راه دیگری اقدام کند. در حقیقت، اگر فرد بتواند ثابت کند که شخص سومی نیز به عنوان نافع از این سهم الارث وجود دارد، توقیف این سهم الارث امکانپذیر نیست. به عنوان مثال اگر مرد به غیر از همسر اول، همسر دومی نیز داشته باشد و آنها در یک خانه که سهم الارث او است، زندگی میکنند، مرد با ارائه مدارکی که این ادعا را ثابت کند، میتواند ازتوقیف سهم الارث خود، جلوگیری کند.
- راه دیگری که برای جلوگیری از توقیف سهم الارث بابت مهریه وجود دارد این است که افراد، برای جلوگیری از توقیف اموال خود، بعد از مرگ، میتوانند زمانی که زنده هستند، اموال خود را به طور رسمی به نام فرزندان یا سایر وراث ثبت کنند. در این صورت، علاوه بر اینکه از بروز اختلافات در زمان تقسیم اموال متوفی جلوگیری میشود، دیگرمالی وجود ندارد که بستانکار یا همسر وارث بتواند آن را برای دریافت طلب یا مهریه توقیف کند. اشخاص میتوانند با تنظیم یک صلح نامه، اموال خود را به افرادی که مد نظر دارند، انتقال دهند. همچنین آنها میتوانند به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کنند و در نتیجه، اموال را به افراد، منتقل کنند.
رفع توقیف سهم الارث بابت مهریه
برای اینکه مرد بتواند از توقیف سهم الارث خود بابت مهریه جلوگیری کند، راههایی وجود دارد که یکی از این راهها، جلب رضایت همسری است که خواهان توقیف سهم الارث شوهرش بوده است. مرد و سایر وراث میتوانند همسر را متقاعد کنند که از درخواست خود برای توقیف سهم الارث منصرف شود و در عوض به او تعهد دهند که مهریه او را به طور کامل پرداخت کنند. همچنین میتوانند از بین وراث، برای مهریه این شخص ضامن تعیین کنند که اگر مهریه توسط شوهرش و به موقع پرداخت نشود، شخص ضامن، این دین قانونی را بپردازد.
راه دیگری که برای رفع توقیف سهم الارث بابت مهریه وجود دارد، این است که مرد ثابت کند جز سهم الارثی که به او رسیده است، هیچ دارایی دیگری ندارد. به عنوان مثال اگر با فوت پدر، به پسرش یک خانه کوچک رسیده است که این سهم الارث تنها دارایی اوست و حالا توسط همسرش توقیف شده است، در صورتی که مرد بتواند ثابت کند غیر از این خانه هیچ مال دیگری ندارد، قاضی با بررسی این شرایط و مدارک، این خانه را جزء مستثنیات دین میداند و در نتیجه از توقیف آن خودداری میکند یا اگر توقیف شده است، از این توقیف، رفع اثر میکند.
پیشنهاد ما به شما
امکان استفاده از خدمات حقوقی یک وکیل یا متخصص، بیش از گذشته برای شما فراهم شده است. با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دادآزما، میتوانید کلیه مباحث حقوقی و قانونی خود را با وکیل، مشاور یا کارشناس ارشد حقوقی در میان بگذارید و در مقابل، راه حل یا پاسخ مباحث خود را از آنها دریافت کنید. برای بهره مندی از این خدمات، میتوانید بر روی لینک قبل بزنید.
سلام. از کل دارایی پدرم در شهرستان، بخش کوچکی به من ارث میرسد. همسر من اقدام به دریافت مهریه کرده است در حالی که هیچ دارایی دیگری ندارم. آیا او میتواند سهم الارث را توقیف کند؟
وقت بخیر. وابسته به نظر دادگاه است که سهم الارث شما را به عنوان مستثنیات دین به رسمیت بشناسد یا خیر. به طور معمول، زن میتواند برای دریافت مهریه، سهم الارث همسر خود را توقیف کند.