مالیات بر ارث خانه ؛ درصد مالیات بر یک خانه ارثی چقدر است؟

مالیات بر ارث خانه از جمله مالیات‌هایی است که وراث شخص فوت شده، موظف هستند آن را به سازمان مالیات پرداخت کنند. با تدوین قانون مالیات‌های مستقیم و همچنین اصلاح آن، امروزه دولت ، بخشی از ارزش اموال شخص فوت شده را به عنوان مالیات، از دارایی او، دریافت می‌کند. مالیات بر ارث خانه نیز یکی از انواع مالیات‌ها است که در صورت وجود خانه برای شخص فوت شده، توسط دولت دریافت می‌شود.

تا قبل از اصلاح قانون مالیات‌ها، محاسبه مالیات بر ارث خانه ، با در نظر گرفتن ارزش کل اموال، انجام می‌شد. پس از اصلاحاتی که در متن قانون انجام شد، قانون گذار، روش دیگری را برای محاسبه مالیات بر ارث خانه در نظر گرفت. بنابراین اگر این پرسش مطرح شود که مالیات بر ارث خانه چند درصد است ، باید دو معیار را مد نظر قرار داد:

1. مالک، در چه تاریخی فوت کرده است؟
2. کدام یک از طبقات وراث، برای دریافت سهم قانونی خود، حضور دارند؟

دانستن تاریخ فوت برای مشخص شدن میزان مالیات بر ارث خانه لازم است. در حقیقت، میزان مالیات ارث خانه برای افرادی که قبل از سال ۹۵ فوت کرده‌اند، نسبت به اشخاصی که بعد از این سال، مرحوم شده‌اند، متفاوت است.

همچنین می‌دانیم که اگر تنها یک نفر، در یکی از طبقات وراث، حضور داشته باشند، نوبت به سایر طبقات نخواهد رسید. به همین ترتیب، شاهد هستیم که میزان مالیات بر ارث خانه مسکونی ، نسبت به هر یک از طبقات وراث، متفاوت است. بنابراین در ادامه نوشتار خود، نکات مهم مربوط به محاسبه مالیات بر ارث خانه را با توجه به موارد بیان شده، ذکر می‌کنیم.

قانون و مالیات بر ارث خانه!

چنانچه اشاره کردیم، در حال حاضر، قانون مالیات‌های مستقیم سابق و قانون مالیات‌های مستقیم، با اصلاحات سال ۹۴، میزان مالیات بر ارث خانه را تعیین می‌کنند. هر یک از این قوانین، درصدهایی را به عنوان میزان مالیات، برای خانه شخص متوفی در نظر گرفته‌اند. البته درصدها با در نظر گرفتن شرایطی که بیان شد، نسبت به یکدیگر متفاوت هستند. همچنین اگرچه ارزش خانه‌هایی که در محله‌های مختلف وجود دارد، با یکدیگر متفاوت است اما قانون گذار، درصد ثابتی را برای هر یک از این خانه‌ها، در نظر گرفته است. به عنوان مثال، محاسبه مالیات بر ارث یک خانه در شمال تهران، مانند مالیات بر ارث خانه در جنوب تهران، انجام می‌شود. بنابراین، قانون گذار، ارزش خاصی را برای خانه‌های موضوع مالیات، تعیین نکرده است بلکه معیارهایی را در نظر گرفته است که به آن‌ها، اشاره خواهد شد.

مالیات ارث خانه بر اساس قانون سابق!

علاوه بر قانون اصلاح شده در سال ۹۴، قانون سابق نیز تعیین کننده میزان مالیات بر ارث خانه است. در واقع، اشخاصی که قبل از تاریخ ۱ فروردین ۱۳۹۵ فوت کرده‌اند، مشمول مقررات و مواد تعیین شده در این قانون، خواهند بود. بنابراین هیچ یک از وراثی که مورث آن‌ها، قبل از تاریخ ذکر شده، فوت کرده است، نمی‌توانند با استناد به قانون اصلاح شده در سال ۹۴، محاسبه مالیات بر ارث خانه را انجام دهند. این نکته، در خصوص وراث متوفیانی که مشمول قانون جدید هستند نیز صادق است. به عبارت دیگر، تاریخ فوت، تعیین کننده شرایط پرداخت مالیات ارث خانه ، خواهد بود.

طبق قانون سابق، مالیات بر ارث خانه چقدر است ؟

اکنون، با توجه به توضیحاتی که بیان کردیم، قصد داریم درصد مالیات بر ارث خانه را ذکر کنیم. در قانون سابق، میزان و معیار مشخصی برای مالیات بر ارث خانه وجود ندارد. این قانون، میزان مالیات ارث خانه را با توجه به ارزش همه اموال، تعیین کرده است. در واقع قانون گذار، مبالغی را تعیین می‌کند و در برابر این مبالغ نیز، درصدهایی وجود دارد. به عنوان مثال اگر وراث بخواهند مالیات بر ارث خانه کلنگی پدر خود را پرداخت کنند، با توجه به مفاد این قانون، موظف هستند مالیات سایر اموال را نیز بپردازند. بنابراین نمی‌توان مالیات مشخصی را با توجه به متن قانون سابق، برای خانه، در نظر گرفت. میزان مالیات بر ارث خانه ، با توجه به ارزش سایر اموال محاسبه می‌شود. حال ممکن است قیمت خانه پایین باشد اما به دلیل وجود سایر اموال ارزشمند، وراث ملزم به پرداخت مالیات بیشتری باشند.

نمونه‌ای از محاسبه مالیات بر ارث خانه با توجه به این قانون!

فرض کنید شخصی خانه‌ای دارد که ارزش آن، ۶۰۰ میلیون تومان است. علاوه بر این خانه، شخص، مالک یک دستگاه آپارتمان و دو خودروی لوکس است که جمعا، ۲ میلیارد تومان، ارزش دارند. در این صورت، مالیات بر ارث خانه چند درصد است ؟ تصور می‌کنیم که وراث طبقه اول، حضور دارند و می‌خواهند مالیات بر ارث یک خانه را پرداخت کنند. در این صورت، آیا وراث می‌توانند تنها به پرداخت مالیات بر ارث خانه اکتفا کنند و مالیات سایر اموال را نپردازند؟!

پاسخ به این سوال منفی است. همانطور که در ادامه نیز توضیح می‌دهیم، وراث طبقه اول موظف هستند علاوه بر مالیات بر ارث یک خانه ، مالیات سایر خانه‌ها و همچنین وسایل نقلیه را محاسبه کنند. در این مثال، ارزش کل اموال شخص فوت شده، ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان است. با توجه به جدول تعیین شده برای وراث طبقه اول، وراث موظف هستند ۳۵ درصد از این ارزش را به سازمان مالیات پرداخت کنند.

مالیات بر ارث خانه چند درصد است ؟

با توجه به قانون سابق، میزان مالیاتی که به اموال متوفیان تعلق می‌گیرد، به شرح زیر است.

طبقه اول وراث

در صورتی که وراث طبقه اول شخص فوت شده، حضور داشته باشند، مالیات ارث خانه مسکونی، به همراه سایر اموال، بر این اساس محاسبه می‌شود:

1. در صورتی که اموال شخص فوت شده تا سقف ۵ میلیون تومان ارزش داشته باشد: در این صورت وراث موظف هستند ۵ درصد از ارزش اموال را به عنوان مالیات، به دولت پرداخت کنند.
2. در صورتی که ارزش اموال شخص فوت شده، بین ۵ تا ۲۰ میلیون تومان باشد: در این صورت، ۱۵ درصد از ارزش اموال، به عنوان مالیات، از وراث، دریافت می‌شود.
3. اگر ارزش اموال شخص فوت شده، بین ۲۰ میلیون تومان تا ۵۰ میلیون تومان باشد: در این صورت، ۲۵ درصد از ارزش اموال، از وراث شخص فوت شده، دریافت می‌شود.
4. اگر ارزش اموال موجود، از مبلغ ۵۰ میلیون تومان، بیشتر باشد: در این صورت وراث طبقه اول، موظف هستند ۳۵ درصد از ارزش اموال را به سازمان مالیات پرداخت کنند.

طبقه دوم وراث

در شرایطی که وراث طبقه اول حضور نداشته باشند و در نتیجه اموال شخص فوت شده، بین وراث طبقه دوم، تقسیم شود، پرداخت مالیات، با توجه به درصدهای زیر، انجام می‌شود:

1. ارزش اموال، تا سقف ۵ میلیون تومان باشد: میزان مالیاتی که باید پرداخت شود، ۱۵ درصد خواهد بود.
2. ارزش اموالی که برای وراث باقیمانده است، بین ۵ تا ۲۰ میلیون تومان باشد: میزان مالیاتی که وراث موظف به پرداخت هستند، ۲۵ درصد از ارزش اموال است.
3. ارزش اموال باقیمانده، بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان باشد: در این صورت، میزان مالیات، ۳۵ درصد خواهد بود.
4. کل ارزش اموال از مبلغ ۵۰ میلیون تومان بیشتر باشد: در این صورت، وراث طبقه دوم، موظف هستند ۴۵ درصد از ارزش اموال را به عنوان مالیات، به دولت، پرداخت کنند.

طبقه سوم وراث

در صورتی که اموال متوفی مشمول قانون سابق باشد و وراث طبقه اول و دوم، حضور نداشته باشند، وراث طبقه سوم، بر اساس درصدهای زیر، ملزم به پرداخت مالیات هستند:

1. ارزش اموال تا سقف ۵ میلیون تومان: پرداخت ۳۵ درصد از مقدار تعیین شده
2. ارزش اموال از ۵ میلیون تومان تا ۲۰ میلیون تومان: پرداخت ۴۵ درصد از مقدار تعیین شده
3. ارزش اموال از ۲۰ میلیون تومان تا ۵۰ میلیون تومان: پرداخت ۵۵ درصد از مقدار تعیین شده
4. ارزش اموال بیش از ۵۰ میلیون تومان: پرداخت ۶۵ درصد از مقدار تعیین شده

بنابراین در صورتی که قصد پرداخت مالیات بر ارث خانه مسکونی را دارید، باید با طبقات مختلف وراث، آشنایی داشته باشید. توضیحات مربوط به این طبقات را در مبحث ترتیب تقسیم ماترک ذکر کرده‌ایم و شما می‌توانید اطلاعات لازم را از طریق مطالعه این صفحه، به دست آورید.

مالیات ارث خانه بر اساس قانون جدید!

قانون مالیاتهای مستقیم، در تیر ماه سال ۱۳۹۴ اصلاح شد. قانون گذار، در هنگام اصلاح این قانون، برای هر یک از اموال شخص فوت شده، درصد خاصی را در نظر می‌گیرد. بنابرین وراث، برای پرداخت مالیات بر ارث خانه ، تنها درصدی از ارزش خانه را به سازمان مالیات پرداخت می‌کنند. به تبع همین اختیار نیز، هیچ گونه الزامی برای پرداخت مالیات اموال، در یک زمان مشخص، وجود ندارد. به عنوان مثال، در صورتی که وراث قصد داشته باشند خانه متوفی را به شخص دیگری منتقل کنند، سازمان مالیات، تنها مالیات بر ارث خانه را از آن‌ها دریافت می‌کند. این رویکرد، بر خلاف رویکرد قانون سابق است که مطابق آن، دولت، مالیات تمام اموال را از وراث، دریافت می‌کرد.

مالیات بر ارث خانه چقدر است ؟

با در نظر گرفتن مطالبی که بیان کردیم، قصد داریم به این پرسش، پاسخ دهیم که با توجه به اصلاحات قانون، در سال ۹۴، میزان مالیات بر ارث خانه چقدر است ؟ میزان مالیات ارث خانه را با توجه به طبقات وراث، بررسی می‌کنیم.

طبقه اول وراث

در صورتی که وراث طبقه اول، حضور داشته باشند، میزان ۷/۵ درصد از ارزش معاملاتی خانه را باید به عنوان مالیات، به دولت پرداخت کنند.

طبقه دوم وراث

در شرایطی که وراث طبقه اول، حضور نداشته باشند، وراث طبقه دوم، مسئول پرداخت مالیات بر ارث خانه مسکونی خواهند بود. میزان مالیات بر ارث خانه ، که برای این طبقه در نظر گرفته شده است، ۱۵ درصد از ارزش معاملاتی آن، خواهد بود.

طبقه سوم وراث

وراث طبقه سوم نیز موظف هستند ۳۰ درصد از ارزش معاملاتی را به عنوان مالیات ارث خانه ، به دولت پرداخت کنند.

دادآزما پیشنهاد می‌دهد!

همه ما به عنوان اعضای تیم حقوقی دادآزما افتخار داریم که خدمات مشاوره حقوقی تلفنی را در طول ۲۴ ساعت شبانه روز، به کاربران حقوقی و غیر حقوقی خود ارائه دهیم. با حضور اشخاصی همچون وکیل دادگستری، مشاوران قوه قضاییه و کارشناسان ارشد حقوقی در تیم ما، می‌توانیم به شما اطمینان دهیم که به پاسخ سوالات حقوقی و قانونی خود دست خواهید یافت. بنابراین شما می‌توانید بر روی لینک قبل بزنید و از این خدمات کاربردی استفاده کنید.