مالیات بر ارث املاک مسکونی که در دسته انواع مالیات بر ارث املاک قرار می‌گیرد، یکی دیگر از دیون قانونی است که توسط وراث یا نماینده قانونی آن‌ها به دولت پرداخت می‌شود. مالیات‌ها بخش عمده‌ای از درآمدهای یک کشور را تامین می‌کنند. در قانون بودجه‌ای که هر ساله توسط دولت به مجلس تقدیم می‌شود و توسط مجلس به تصویب می‌رسد، به مالیات‌هایی که وراث و سایر مودیان مالیاتی موظف هستند آن‌ها را به دولت پرداخت کنند اشاره شده است. البته میزان مالیات، با در نظر گرفتن متن قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه و به دولت پرداخت خواهد شد.
مالیات بر ارث املاک مسکونی به تبع مالیات بر ارث املاک در دسته مالیات‌های مستقیم قرار می‌گیرد. در یک تقسیم بندی کلی، مالیات‌ها به دو دسته مالیات‌های مستقیم و مالیات‌های غیر مستقیم تقسیم می‌شوند. مالیات‌های مستقیم دیونی هستند که به طور مستقیم از مودیان مالیاتی دریافت می‌شود. در مقابل مالیات‌های غیر مستقیم، آن دسته از مالیات‌هایی هستند که به صورت غیر مستقیم، از مودیان مالیاتی دریافت می‌شوند. مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات‌های غیر مستقیم است.
به هر حال در این مطلب قصد داریم نحوه محاسبه مالیات بر ارث املاک مسکونی را به عنوان یکی از انواع مالیات‌های مستقیم بررسی کنیم. بنابراین در ادامه به نکات قانونی و همچنین نحوه محاسبه مالیات بر ارث املاک مسکونی اشاره می‌کنیم.
مالیات بر ارث املاک مسکونی
مودیان یا وراثی که قصد دارند مالیات بر ارث املاک مسکونی را بپردازند، باید در تاریخ تعیین شده در متن قانون، برای تقدیم اظهارنامه مالیاتی اقدام کنند. این تاریخ، با توجه به هر یک از قوانین مالیاتی متفاوت است. بنابراین وراث مشمول هر یک از قوانین، باید با در نظر گرفتن تاریخ تعیین شده، به اداره امور مالیاتی مراجعه کنند.
همچنین نحوه محاسبه مالیات بر ارث املاک مسکونی نیز با در نظر گرفتن هر یک از متون قانونی متفاوت است. زمان پرداخت این مالیات نیز شرایطی دارد که برای اطلاع از آن‌ها، ضروری است متن هر یک از قوانین به صورت جداگانه بررسی شود.
متن قوانین مالیاتی
به طور کلی در حال حاضر دو متن قانونی وجود دارند که به درصدهای مالیاتی هر یک از اموال شخص متوفی اشاره کرده‌اند:
- متن قانون تصویب شده در سال ۱۳۶۶
- اصلاح قانون در سال ۱۳۹۴
البته ورثه حق انتخاب یکی از قوانین اشاره شده را برای محاسبه مالیات بر ارث املاک مسکونی ندارند. در واقع قانون گذار چنین تعیین کرده است که کلیه وراث باید مالیات خود را بر اساس متن قانون تصویب شده در سال ۱۳۶۶ محاسبه کنند مگر آن دسته از وراثی که مورثان خود را بعد از تاریخ ۱۳۹۵/۱/۱ از دست داده‌اند. بنابراین وراث هر یک از متوفیان، مشمول قانون خاصی هستند و لازم است به متن قانون مربوط به خود توجه کنند.
قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶
در متن قانون مالیات‌های مستقیم که در سال ۱۳۶۶ به تصویب رسیده است، با در نظر گرفتن ارزش کل اموال شخص فوت شده، درصدهای مشخصی تعیین شده است. فرض کنید وراث بخواهند علاوه بر مالیات موضوع این نوشتار، مالیات بر ارث زمین تجاری را نیز به دولت پرداخت کنند. اگر این دسته از وراث، مشمول قانون سابق باشند، موظف هستند میزان مالیات را با در نظر گرفتن ارزش کل اموال (هم املاک مسکونی و هم زمین تجاری) به دولت بپردازند.
در صورتی که وراث مشمول این قانون، تاکنون برای پرداخت مالیات، اقدام نکرده باشند، موظف هستند جریمه مالیات بر ارث را نیز محاسبه و به دولت بپردازند.
قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۹۴
اصلاحات قانونی که در سال ۱۳۹۴ انجام شد، تغییرات عمده‌ای را در متن قانون ایجاد کرد. بر اساس این قانون، وراث موظف هستند میزان مالیات بر ارث املاک مسکونی را با در نظر گرفتن درصد خاصی که برای این نوع مال تعیین شده است، پرداخت کنند. بنابراین تفاوت مهمی که میان این قانون و متن قانون سابق وجود دارد این است که وراث می‌توانند مالیات هر یک از اموال شخص فوت شده را به صورت جدا از سایر اموال محاسبه کنند.
همچنین بر خلاف متن قانون سابق، وراث موظف نیستند تا قبل از دریافت گواهی انحصار وراثت، مالیات بر ارث اموال را پرداخت کنند. در واقع آن‌ها می‌توانند گواهی حصر ورثه را از شورای حل اختلاف دریافت کنند و سپس قبل از انتقال یا تقسیم اموال، برای پرداخت مالیات اقدام کنند.
توجه داشته باشید که زمان تعیین شده برای تقدیم اظهارنامه مالیاتی، حداکثر تا یک سال بعد از فوت متوفی است. این در حالی است که قانون گذار در قانون سابق، این زمان را حداکثر تا شش ماه بعد از فوت در نظر گرفته بود.
میزان مالیات بر ارث املاک مسکونی
همانطور که اشاره کردیم، میزان مالیات بر ارث املاک مسکونی با در نظر گرفتن هر یک از متون قانونی متفاوت است. بنابراین درصدهای مالیاتی را با توجه به هر یک از این قوانین بررسی می‌کنیم.
مالیات بر ارث املاک مسکونی در متن قانون سابق!
به طور کلی در متن قانون سابق، چهار دسته ارزشی تعیین شده است. این دسته‌ها به این شرح هستند:
- ارزش اموال تا سقف ۵ میلیون تومان
- ارزش اموال حداقل ۵ میلیون تومان و حداکثر ۲۰ میلیون تومان
- ارزش اموال حداقل ۲۰ میلیون تومان و حداکثر ۵۰ میلیون تومان
- ارزش اموال مازاد بر ۵۰ میلیون تومان
با توجه به این نکته که در کشور ما، میزان ارزش املاک مسکونی بالاتر از ۵۰ میلیون تومان است، تنها به میزان درصد مالیاتی که به این دسته ارزشی تعلق دارد اشاره می‌کنیم. درصدهای مالیاتی برای هر یک از طبقات وراث، به شرح زیر هستند:
- مالیات بر ارث طبقه اول: ۳۵ درصد
- مالیات بر ارث طبقه دوم: ۴۵ درصد
- مالیات بر ارث طبقه سوم: ۶۵ درصد
مالیات بر ارث املاک مسکونی در متن قانون اصلاح شده!
مطابق این قانون، وراث طبقه اول موظف هستند بابت املاک مسکونی، به میزان ۷/۵ مالیات بر ارث پرداخت کنند. این میزان مالیات برای وراثی که در طبقه دوم حضور دارند، ۱۵ درصد و برای وراث حاضر در طبقه سوم نیز ۳۰ درصد خواهد بود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!