مالیات بر ارث اوراق بهادار نوعی دین قانونی است که بعد از باطل شدن شناسنامه شخص فوت شده، وراث موظف هستند آن را به اداره امور مالیاتی پرداخت کنند. این نوع مالیات شامل مالیات بر ارث اوراق مشارکت و مالیات بر ارث سایر اوراق بهادار به همراه حق تقدم آن‌ها است. بسیاری از اشخاص، در دوران حیات خود، در انواع شرکت‌ها سرمایه گذاری می‌کنند. این دسته از اشخاص، با خریداری انواع اوراق بهادار، برای کسب سود بیشتر تلاش می‌کنند و در نتیجه می‌توان گفت این دسته از اوراق، از جمله مهم‌ترین اموال اشخاص هستند. با فوت شخص، مالیات بر ارث، به کلیه اموال او تعلق می‌گیرد. البته در صورتی که قانون گذار، مالی را استثنا کرده باشد، وراث وظیفه‌ای در قبال پرداخت مالیات بر ارث آن مال ندارند.
قبل از آنکه به نکات مهم مربوط به مالیات بر ارث اوراق بهادار اشاره کنیم، خوب است بدانید که میزان مالیات تعیین شده برای این اوراق، با میزان مالیات بر ارث سهام متفاوت است. بنابراین برای اطلاع از میزان مالیات اشاره شده، بر روی لینک قبل بزنید.
مالیات بر ارث اوراق بهادار و متن قوانین
برای بررسی درصدهایی که در دسترس وراث شخص فوت شده قرار گرفته است، باید به متن هر یک از قوانین مالیاتی مراجعه کنیم. اگرچه در طول سال‌ها قانون گذاری، قوانین مربوط به مالیات بر ارث، تغییراتی را داشته است اما در حال حاضر، دو متن قانونی برای محاسبه مالیات بر ارث اوراق بهادار وجود دارد. یکی از این قوانین، قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب ۱۳۶۶ است که برای متوفیان قبل از تاریخ ۱۳۹۵/۱/۱ کاربرد دارد. قانون دیگر نیز اصلاحات قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۹۴ است که برای متوفیانی کاربرد دارد که بعد از تاریخ مذکور، فوت کرده‌اند.
قوانین اشاره شده چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟
با اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۱۳۹۴، تغییرات متعددی در متن قانون مربوطه، ایجاد شد. به عبارت دیگر قانون گذار با در نظر گرفتن تجربه اجرای قانون سابق، تغییراتی را در متن قانون اصلاح شده ایجاد کرد تا مشمولان این قانون، مطابق این اصلاحات، مالیات بر ارث را به دولت پرداخت کنند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین تفاوت‌های قوانین مالیاتی، در خصوص مالیات بر ارث اوراق بهادار ، اشاره می‌کنیم.
- در متن قانون سابق، به میزان ۸۰ درصد از اوراق بهادار مشمول معافیت مالیات ارث است. این در حالی است که در متن قانون اصلاح شده، اثری از این معافیت، مشاهده نمی‌شود.
- در صورتی که وراث، مشمول قانون سابق باشند، موظف هستند قبل از مراجعه به شورای حل اختلاف و دریافت گواهی حصر ورثه، مالیات بر ارث را پرداخت کنند. اما مطابق متن قانون اصلاح شده، هیچ محدودیتی برای دریافت گواهی مربوطه وجود ندارد.
- با توجه به شیوه درصد گذاری در متن قانون سابق، در صورتی که وراث تصمیم داشته باشند مالیات بر ارث اوراق مشارکت را پرداخت کنند، دولت آن‌ها را ملزم می‌کند که مالیات بر ارث سایر اموال را نیز بپردازند. به عبارت دیگر وراث نمی‌توانند تنها مالیات بر ارث یکی از اموال را به دولت پرداخت کنند بلکه رویکرد قانون سابق چنین است که وراث، باید مالیات بر ارث تمام اموال را در یک زمان بپردازند.
سایر تفاوت‌های قوانین در خصوص مالیات بر ارث اوراق بهادار
- در متن قانون اصلاح شده، برای هر یک از اموال شخص فوت شده، درصدهای جداگانه‌ای تعیین شده است. به عبارت دیگر در صورتی که وراث تصمیم داشته باشند مالیات بر ارث اوراق مشارکت یا به طور کلی مالیات بر ارث اوراق بهادار را به دولت پرداخت کنند، می‌توانند با در نظر گرفتن درصدهای خاصی که برای هر طبقه از وراث در نظر گرفته شده است، میزان دین قانونی را بپردازند.
- در متن قانون سابق، برای تقدیم اظهارنامه مالیاتی، حداکثر ۶ ماه زمان تعیین شده است. این در حالی است که وراث مشمول قانون اصلاح شده، می‌توانند سند مربوطه را تا یک سال بعد از فوت شخص مورث، به اداره امور مالیاتی ارائه دهند. توجه داشته باشید که اگر وراث، در زمان تعیین شده به اداره مربوطه مراجعه نکنند، مشمول جریمه مالیات بر ارث خواهند بود. این در حالی است که اگر یک سال تعیین شده در متن اصلاحات قانونی به پایان برسد، وراث از مزایای تعیین شده در ماده ۲۶ قانون اخیر، محروم می‌شوند.
میزان مالیات بر ارث اوراق بهادار !
در تعیین میزان مالیات بر ارث اوراق بهادار ، قانون گذار به عواملی همچون طبقات وراث، میزان ارزش معاملاتی اموال، تاریخ فوت و غیره توجه داشته است. در ابتدای متن خود، به اهمیت تاریخ فوت اشاره کردیم. در حقیقت تعیین متن قانونی، وابسته به تاریخ فوت شخص مورث است. به همین دلیل وراث نمی‌توانند از متن قانون دیگری استفاده کنند. به عبارت در صورتی که وراث، مشمول قانون اصلاح شده باشند، نمی‌توانند میزان مالیات خود را با در نظر گرفتن متن قانون سابق، محاسبه کنند.
هر یک از قوانین مالیاتی را از حیث میزان مالیات بر ارث اوراق بهادار و به ویژه مالیات بر ارث اوراق مشارکت ، مورد بررسی قرار می‌دهیم. بدیهی است درصدهایی که برای اوراق بهادار تعیین شده است، برای محاسبه مالیات بر ارث اوراق مشارکت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، چراکه مفهوم اوراق بهادار، اعم از اوراق مشارکت شرکت‌ها است.
قانون سابق!
مالیات بر ارث اوراق بهادار برای هر یک از طبقات وراث، به شرح زیر هستند:
- در صورتی که ارزش معاملاتی اموال، حداکثر ۵ میلیون تومان باشد، وراث طبقه اول موظف هستند به میزان ۵ درصد از این ارزش را به عنوان مالیات بر ارث اوراق مشارکت و همچنین سایر اموال، به دولت پرداخت کنند. از طرفی وراث طبقه دوم، به میزان ۱۵ درصد از این ارزش را به عنوان مالیات بر ارث به دولت پرداخت می‌کنند. در نهایت طبقه سوم، موظف هستند به میزان ۳۵ درصد از ارش اموال را به اداره امور مالیاتی بپردازند.
- اگر میزان ارزش معاملاتی کل اموال شخص فوت شده، حداقل ۵ میلیون تومان و حداکثر ۲۰ میلیون تومان باشد، ۱۵ درصد مالیات بر ارث، به وراث طبقه اول تعلق می‌گیرد. وراث طبقات دوم و سوم نیز به ترتیب ۲۵ درصد و ۴۵ درصد پرداخت می‌کنند.
- ممکن است ارزش تعیین شده برای کل اموال شخص متوفی، مقادیری بین ۲۰ میلیون تومان و ۵۰ میلیون تومان باشد. در این صورت، به وراث طبقه اول ۲۵ درصد، به وراث طبقه دوم ۳۵ درصد و به وراث طبقه سوم ۵۵ درصد مالیات بر ارث تعلق می‌گیرد.
- اگر میزان ارزش اموال، هیچ یک از موارد اشاره شده نباشد بلکه بیشتر از ۵۰ میلیون تومان باشد، به هر یک از طبقات سه گانه وراث، به ترتیب ۳۵ درصد، ۴۵ درصد و ۶۵ درصد مالیات بر ارث تعلق می‌گیرد.
قانون اصلاح شده!
همانطور که گفتیم، قانون جدید برای مالیات بر ارث اوراق مشارکت یا مالیات بر ارث اوراق بهادار ، درصد جداگانه‌ای را در نظر گرفته است. در ادامه هر یک از طبقات وراث را بررسی می‌کنیم.
- طبقه اول: وراث حاضر در این طبقه موظف هستند ۳ درصد از ارزش اوراق بهادار را به اداره امور مالیاتی پرداخت کنند.
- طبقه دوم: برای پرداخت مالیات اشاره شده، وراث طبقه دوم موظف هستند ۶ درصد از ارزش اوراق را بپردازند.
- طبقه سوم: برای این طبقه، به میزان ۱۲ درصد مالیات بر ارث تعیین شده است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!