مالیات‌ها از مهم‌ترین منابع درآمدهای عمومی در یک جامعه هستند. امروزه دولت‌ها در تلاش هستند تا با افزایش میزان انواع مالیات‌ها، بخش بزرگی از درآمدهای خود را از این راه به دست آورند. مالیات بر ارث یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است که ورثه وظیفه دارند قبل از تقسیم ارث ، آن را به سازمان مالیات پرداخت کنند. این نوع از مالیات نسبت به تمام اموال متوفیان، در نظر گرفته می‌شود. البته بعضی از اموال مشمول معافیت مالیات ارث هستند و در نتیجه لازم نیست که وراث، بابت آنها مبلغی را به دولت بپردازند. آنچه به عنوان یکی از مباحث مهم در مطلب امروز بررسی می‌شود، بحث مالیات بر ارث صلح عمری است.
سوال اصلی که توسط ورثه مطرح می‌شود این است که اگر متوفی، قبل از فوت خود، اموال را از طریق صلح نامه عمری به ورثه منتقل کرده باشد، آیا ضرورتی به پرداخت مالیات بر ارث صلح عمری وجود دارد؟ پاسخ به این پرسش را در ادامه بیان خواهیم کرد. البته قبل از بررسی پاسخ این سوال، به نکات مهمی که با این مبحث در ارتباط هستند، اشاره می‌کنیم.
صلح عمری و مالیات بر ارث
یکی از مهم‌ترین عقود قانون مدنی، عقد صلح است. در این میان تنظیم صلح عمری یکی از مرسوم‌ترین اقداماتی است که توسط اشخاص انجام می‌شود. با استفاده از این عقد، اشخاص می‌توانند مالکیت مال را به دیگری منتقل کنند و در عین حال، حق انتفاع از مال منتقل شده را تا زمانی که در قید حیات هستند، برای خود نگه دارند. به همین دلیل است که بسیاری از افراد، قبل از فوت، کلیه اموال خود را با استفاده از این عقد، به فرزندان یا سایر ورثه انتقال می‌دهند. با استفاده از این اقدام، نه تنها امکان انتقال اموال با توجه به صلاحدید مورث وجود دارد بلکه بعد از فوت، ورثه با تقسیم اموال بین خود و احتمال از بین رفتن ارتباطات خانوادگی، مواجه نمی‌شوند. علاوه بر این، تنظیم عقد صلح مزیت دیگری در خصوص مساله مالیات بر ارث صلح دارد که به زودی به آن اشاره می‌کنیم.
مالیات بر ارث
همانطور که اشاره کردیم، نسبت به کلیه اموال شخص فوت شده، مالیات بر ارث تعیین خواهد شد. مالیات بر ارث زمانی از ورثه دریافت می‌شود که قصد انتقال یا تقسیم اموال را دارند. در حقیقت تا قبل از پرداخت این دین قانونی، امکان تقسیم اموال بین ورثه وجود ندارد. در حال حاضر این مالیات با در نظر گرفتن قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶ و قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۹۵ محاسبه می‌شود. قانون اول برای متوفیانی کاربرد دارد که قبل از تاریخ ۱۳۹۵/۱/۱ فوت کرده‌اند. در مقابل قانون اصلاح شده، میزان مالیات بر ارث ورثه‌ای را تعیین می‌کند که متوفیان خود را بعد از تاریخ مذکور از دست داده‌اند.
آیا به صلح عمری مالیات بر ارث تعلق میگیرد ؟
در این بخش از نوشتار، این نکته مهم را بررسی می‌کنیم که آیا مالیات بر ارث در صلح عمری نیز کاربرد دارد؟ به عبارت دیگر آیا قانون گذار، برای تنظیم این عقد نیز مالیاتی را در نظر گرفته است؟
همانطور که اشاره کردیم، اشخاص با تنظیم صلح نامه عمری، مالکیت اموال را به ورثه منتقل می‌کنند و تنها حق انتفاع را برای مدتی معین (تا زمان در قید حیات بودن)، برای خود باقی می‌گذارند. منظور از حق انتفاع نیز این است که شخص بتواند از منافع مالی که متعلق به شخص دیگری است، استفاده کند. در نتیجه بعد از فوت، مالی باقی نمی‌ماند که برای آن، مالیات بر ارث صلح عمری در نظر گرفته شود. در حقیقت مفهوم ارث تنها زمانی محقق می‌شود که شخص فوت کند و ورثه قصد تقسیم اموال او را داشته باشند. بنابراین تا زمانی که شخص فوت نکند، حق تصمیم گیری در خصوص اموال را دارد و به تبع آن، مالیات بر ارث برای اموالی که توسط او منتقل می‌شوند، تعیین نخواهد شد. این انتقال می‌تواند از طریق صلح نامه عمری، عقد بیع، عقد هبه و غیره انجام شود.
آنچه متخصصان حقوقی به شما ارائه می‌دهند!
متخصصان حاضر در تیم حقوقی دادآزما آماده ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی به تمام کاربران خود هستند. با حضور وکیل دادگستری و کارشناسان حقوقی در این تیم، شما می‌توانید از تجارب چند ساله آنها در رسیدن به اهداف خود بهره مند شوید. بنابراین برای طرح هر گونه سوال در خصوص مالیات بر ارث صلح عمری یا اطلاع از سایر نکات حقوقی، می‌توانید بر روی لینک تعیین شده بزنید.
با سلام.
متوجه شدم که اگر شوهری اموال خود را به همسرش صلح کند، هنگام مرگ شوهر، مالیات بر ارث ندارد. حال اگر زن زودتر فوت کند، تکلیف این اموال چه می‌شود؟ آنگاه مالیات بر ارث چه خواهد شد؟
وقت بخیر.
حکم انتقال مال از یک شخص به شخص دیگر را دارد. اگر به واسطه انتقال اموال، زن مالک آنها شود، بعد از فوت او، مالیات از این اموال کسر می‌شود. در واقع انتقال اموال بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که مرگ یکی از افراد، قابل پیش بینی و نزدیک باشد. افراد به همین دلیل اموال خود را به فرزندان خود انتقال می‌دهند.
سلام. پدر من تصمیم دارد اموال خود را صلح عمری کند. آیا مالیات به آنها تعلق میگیرد؟
وقت بخیر.
با توجه به اینکه در نتیجه صلح عمری، مالکیت به شخص دیگری منتقل می‌شود، بعد از فوت، مالیاتی نسبت به مال منتقل شده در نظر گرفته نمی‌شود.
مادر ۸۵ ساله من می‌خواهد به نفع چهار فرزندش صلح عمری کند. آیا صلح عمری می‌تواند به نام بیش از یک نفر باشد؟ اگر پاسخ مثبت است، در صورتی که یکی از فرزندان زودتر از مادرشان فوت کند، تکلیف چه می‌شود؟ آیا بعدا به ورثه (نوه‌ها) تعلق میگیرد یا خیر؟
وقت بخیر.
بله، طرف‌های قرارداد، می‌توانند چند شخص باشند که مالکیت، با توجه به سهم شراکت تعیین شده، به آنها منتقل می‌شود. در صورتی که یکی از فرزندان فوت کند، با توجه به لازم بودن عقد صلح عمری، قرارداد، همچنان صحت خواهد داشت و وراث فرزند فوت شده، به قائم مقامی او، متضمن حقوق و تعهدات خواهند بود.
سلام. وقت بخیر. مادربزرگم ملکی را تحت عنوان صلح عمری به نام پدرم کردند. پدرم فوت شدند و بنده گواهی انحصار وراثت را دارم و تنها وارث او هستم. آیا مالیات، به من تعلق میگیرد؟
با تشکر از راهنمایی شما.
وقت بخیر.
بله، چون مالکیت ملک به پدر شما تعلق دارد، باید مالیات تعیین شده برای آن را پرداخت کنید تا امکان دریافت سند شخصی ملک توسط شما، فراهم شود.