یکی از مسائل مهمی که با تقسیم اموال شخص فوت شده ارتباط دارد، شیوه تقسیم آنها است. اکنون که ورثه دیون متوفی را پرداخت کردهاند و میخواهند برای تقسیم اموال اقدام کنند، آیا حق دارند تقسیم ارث توافقی را مبنا قرار دهند؟ به عبارت دیگر آیا اختیار تصمیم گیری بین تقسیم ارث قانونی یا اتفاق نظر ورثه وجود دارد؟ پاسخ این سوال مثبت است. در حقیقت ورثه میتوانند با تنظیم تقسیم نامه ارث ، برای تقسیم اموال اقدام کنند. حال تصور کنید ورثه تنها قصد تقسیم زمین شخص فوت شده دارند. در این صورت آیا امکان تنظیم صلح نامه تقسیم زمین به صورت مجزا وجود دارد؟
البته! ورثه حق دارند هر یک از اموال را در زمانهایی که مد نظر دارند، بین خود تقسیم کنند. بنابراین در صورتی که قصد تقسیم زمین شخص فوت شده را دارید اما نمیخواهید زمان و هزینه خود را صرف رفت و آمد به مراجع قضایی کنید، مطلب امروز را از دست ندهید.
صلح نامه تقسیم زمین
صلح نامه تقسیم زمین یکی از انواع عقودی است که در قانون مدنی به آنها اشاره شده است. بنابراین صلح نامه تقسیم زمین در دسته انواع عقود معین قرار میگیرد. البته در مطلب امروز، به کاربری کشاورزی بیشتر از سایر کاربریها اشاره میکنیم. علت استفاده بیشتر نیز کاربرد بیشتر این عقد برای تقسیم زمین کشاورزی است. بنابراین در صورتی که مالک زمینهایی با کاربریهای متفاوت هستید، همچنان مخاطب این مطلب خواهید بود.
علاوه بر معین بودن، این عقد کاربردی، نوعی عقد لازم است. لازم بودن یک عقد به این معنا است که طرفین، حق بهم زدن آن را ندارند مگر آنکه اختیارات قانونی برای فسخ قرارداد وجود داشته باشد یا طرفین، برای اقاله عقد، با یکدیگر به توافق برسند.
شرایط صحت صلح نامه تقسیم زمین
برای هر عقد، مجموعهای از شرایط تعیین شده است که رعایت آنها، در صحت عقد، موثر خواهد بود. در غیر این صورت، عقد، به شیوه صحیح، تنظیم نشده است. این شرایط اساسی در ماده ۱۹۰ قانون مدنی بررسی شدهاند. مطابق این ماده قانونی: «برای صحت هر عقد، شرایط زیر اساسی است:
- قصد طرفین و رضای آنها
- اهلیت
- معین بودن موضوع عقد
- مشروع بودن جهت»
مهمترین این شرایط را در ادامه بررسی میکنیم.
قصد تنظیم صلح نامه تقسیم زمین کشاورزی
وجود قصد انشا، مهمترین شرط برای صحت یک قرارداد است. در واقع بدون امضا یا اثر انگشت صلح نامه تقسیم زمین کشاورزی که نشان دهنده قصد انشا است، هیچ یک از ورثه نمیتوانند به عقد تنظیم شده استناد کنند. در واقع در صورت عدم وجود قصد، هیچ گونه عقدی محقق نمیشود تا تاثیر حقوقی داشته باشد. به همین دلیل است که اشخاص محجور به تنهایی نمیتوانند عقدی را امضا کنند. در واقع این اشخاص، فاقد قصد هستند.
رضا
رضایت در تنظیم عقد، عنصر دیگری است که باید به آن توجه شود. تنظیم عقد و امضای آن در شرایطی که رضای نفسانی از بین رفته است یا مخدوش شده است، به صحت عقد، صدمات متعددی را وارد میکند. همانطور که در ادامه، مبحث اکراه را بررسی میکنیم، بر اثر مخدوش شدن رضای نفسانی، صلح نامه تقسیم زمین کشاورزی نیز غیر نافذ میشود و اثر حقوقی عقد نیز به رضایت بعدی شخص فاقد رضایت وابسته است.
اهلیت
اهلیت استیفا یکی دیگر از شرایطی است که در تنظیم عقد، مورد توجه قرار میگیرد. گفتیم که محجورین نمیتوانند به صورت مستقل، برای امضای صلح نامه تقسیم زمین کشاورزی اقدام کنند. مصادیق اشخاص فاقد اهلیت نیز محجورین هستند. در واقع برای آنکه اشخاص بتوانند این عقد را تنظیم کنند، باید عاقل، بالغ و رشید باشند. به همین دلیل مشاهده میکنیم که تقسیم اموال با حضور محجورین، زیر نظر دادگاه و با حاضر شدن قیم یا ولی انجام میشود.
نکات مهم در تنظیم صلح نامه تقسیم زمین کشاورزی
در تنظیم عقد موضوع این نوشتار، به نکاتی که در ادامه بیان میکنیم، توجه داشته باشید.
اشتباه
ممکن است اشتباهاتی در شخص یا موضوع مصالحه محقق شود. با توجه به تغییراتی که در قوانین مالیاتی به وجود آمد، در حال حاضر بسیاری از ورثه، اموال را به صورت جداگانه تقسیم میکنند. در هنگام تنظیم صلح نامه تقسیم زمین کشاورزی ، ممکن است موضوع عقد، به صورت اشتباه تعیین شود، مانند زمانی که ورثه، نسبت به تقسیم زمین شماره یک با یکدیگر به توافق رسیدهاند اما به اشتباه زمین شماره دو تقسیم شود.
همچنین ممکن است اشتباه در شخص طرف مصالحه محقق شود. این مورد به ویژه زمانی تحقق مییابد که شخص طرف صلح نامه تقسیم زمین کشاورزی ، وارث نباشد و وراث نیز از وارث نبودن او اطلاعی نداشته باشند. در این صورت به نظر میرسد که عقد تنظیم شده باطل است.
اکراه
تهدید وراث به امضای صلح نامه تقسیم زمین کشاورزی در فرضی که آنها و اشخاص متعارف مانند آنها تحت تاثیر این تهدید قرار گیرند، میتواند منجر به غیر نافذ شدن عقد شود. البته توجه داشته باشید که علاوه بر تحت تاثیر قرار گرفتن شخص موضوع تهدید و اشخاص همانند او، وجود شروط زیر نیز الزامی است:
- غیر قانونی بودن تهدید
- عدم توانایی شخص در رفع تهدید
- توانایی تهدید کننده در اجرای موضوع تهدید
تدلیس
در صورتی که یکی از ورثه، وراث دیگر را فریب دهد و در نتیجه به اشخاص اشاره شده زیانهایی وارد شود، اشخاص زیان دیده میتوانند به استناد خیار تدلیس، برای فسخ عقد اقدام کنند. البته فسخ عقد به استناد این خیار، در فرضی امکان پذیر است که خیارات قانونی ساقط نشده باشند.
پیشنهاد ما
شما میتوانید تنظیم اختصاصی صلح نامه تقسیم زمین خود را به ما بسپارید. برای ثبت درخواست تنظیم عقد، بر روی تنظیم اوراق قضایی بزنید. همچنین میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی مرجع تخصصی ارث (دادازما) بهره مند شوید و سوالات و مباحث حقوقی خود را با کارشناسان مجرب حقوقی در میان بگذارید. برای ثبت درخواست، بر روی لینک آبی رنگ قبل بزنید.
با زدن بر روی عکس زیر، نمونه تقسیم نامه را دریافت کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!