فروش ارث یک مبحث بسیار کاربردی و مهم است که به انتقال اموال متوفی و تقسیم بهای آن‌ها بین ورثه اختصاص دارد. در حقیقت وراث با فروش ارثیه ، می‌توانند حق خود را از بهای آن دریافت کنند. همچنین اموال موضوع فروش ارثیه متفاوت هستند. ممکن است وراث، قصد فروش خانه ارثی را داشته باشند. به هر حال فرقی ندارد که ورثه، تصمیم دارند برای فروش کدام یک از اموال متوفی اقدام کنند.
چرا فروش ارث؟
بعد از فوت متوفی، احکام مربوط به دیون و حقوق موضوع ماده ۸۶۹ قانون مدنی، نسبت به اموال او اجرا خواهد شد. سپس مالیات بر ارث هر یک از اموال به صورت جداگانه از ورثه دریافت می‌شود و بعد از این مرحله، نوبت به تقسیم ارث یا فروش ارث می‌رسد. البته فروش ارثیه پدری یا ارث سایر اعضای خانواده، توسط مراجع قضایی نیز انجام می‌شود. این مساله به ویژه زمانی محقق می‌شود که اموال، قابل تقسیم یا افراز بین ورثه نباشند. در این صورت، دستور فروش ارث توسط مراجع قضایی صادر خواهد شد.
همانطور که گفتیم، درخواست فروش ارث از مراجع قضایی یا تنظیم قولنامه فروش ارث بین ورثه، با هدف انتقال بها به هر یک از ورثه انجام می‌شود. به هر حال این روش نیز کاربردی است و از اتلاف زمان، جلوگیری می‌کند.
قبل از بررسی نکات بیشتر، به این مساله نیز توجه داشته باشید که چگونگی فروش ارث با شیوه فروش سهم الارث متفاوت است. بنابراین برای مطالعه این مطلب، می‌توانید بر روی لینک قبل بزنید.
وضعیت اموال قبل از فروش ارث پدری
اگر در مطلب امروز به ارث پدری اشاره می‌کنیم، به معنای اختصاص این مطلب به فروش ارثیه پدری نیست، بلکه در بسیاری از اوقات مشاهده می‌کنیم که ورثه، قصد فروش اموال این شخص را دارند. به همین دلیل است که در این مطلب، به این اصطلاح نیز اشاره می‌کنیم.
بعد از انجام مقدماتی همچون پرداخت دیون و توجه به حقوق متوفی، مالکیت ورثه، نسبت به اموال متوفی مستقر می‌شود. زیرا تا قبل از توجه به مقدمات اشاره شده، نوعی شخصیت حقوقی برای اموال شخص فوت شده وجود دارد.
مالکیت ورثه، نسبت به اموال شخص فوت شده، حالت اشاعه دارد. آن‌ها در تمام اجزای اموال با یکدیگر شریک هستند و هر گونه تصرف در اموال و اقدام نسبت به آن‌ها باید با رضایت تمام شرکا انجام شود. بنابراین در فرضی که تنها یکی از ورثه، برای تنظیم و امضای قولنامه فروش ارث اقدام می‌کند، مجازات فروش ارث ، به دلیل فروش مال غیر، با در نظر گرفتن تصمیم مرجع قضایی، بین یک تا هفت سال حبس خواهد بود. همچنین شخص مجرم، موظف به رد مال است. به همین دلیل است که به کاربران توصیه می‌کنیم بدون حضور سایر ورثه، از خریداری ارث خودداری کنند.
فروش ارث قبل از تقسیم
فروش ارث پدری ممکن است قبل از تقسیم انجام شود. با این وجود، حتی اگر مال قابل تقسیمی نیز وجود داشته باشد، می‌توان برای فروش آن اقدام کرد. در این صورت، تمام ورثه وظیفه دارند رضایت خود را اعلام کنند و در هنگام تنظیم قولنامه فروش ارث نیز هر یک از وراث یا نمایندگان آن‌ها باید حضور داشته باشند.
توجه کنید که اگر بعضی از ورثه در کشور دیگری ساکن هستند، می‌توانند با مراجعه به کنسولگری ایران، وکالت فروش سهم الارث را به عهده یکی از وراث یا شخص ثالث قرار دهند. در این صورت، ضرورتی به حضور این دسته از اشخاص نیز وجود نخواهد داشت. علاوه بر این، برای جلوگیری از صرف زمان بیشتر، ورثه می‌توانند یکی از وراث را به عنوان نماینده خود انتخاب کنند و در نتیجه وظیفه اطلاع از چگونگی فروش ارث و انجام آن را به او بسپارند.
فروش ارث بدون اجازه
اشاره کردیم که عدم کسب اجازه از سایر ورثه و در نتیجه فروش ارث توسط بعضی از وراث، مصداق معامله فضولی یا فروش مال غیر است. در نتیجه ورثه زیان دیده می‌توانند بعد از تنظیم شدن قولنامه فروش ارث ، عدم رضایت خود را اعلام کنند که در این صورت و بر اساس قانون فروش ارث ، عقد تنظیم شده باطل خواهد شد. البته ممکن است بعد از تنظیم عقد، سایر ورثه نیز رضایت خود را اعلام کنند. در این صورت، اثر حقوقی قولنامه فروش ارث ، حفظ خواهد شد اما شخص فروشنده، موظف است حق سایر ورثه را به آن‌ها ادا کند، مگر آنکه ورثه، تمایلی به دریافت حق خود نداشته باشند.
نکات مهم قبل از فروش
برای فروش ارث یا خریداری آن، ضروری است که به نکات مهمی توجه داشته باشید. در این بخش از نوشتار، به این نکات، اشاره می‌کنیم.
مالکیت ارث
قبل از انجام هر گونه اقدام حقوقی، به مالکیت ارث توجه کنید. این مساله مهم است که آیا مالکیت ارث، به شخص متوفی تعلق دارد یا شخص متوفی، قبل از فوت، مالکیت آن را به شخص دیگری انتقال داده است؟ در صورتی که مال، منتقل شده باشد، به دلیل تغییر مالکیت، هر گونه فروش توسط وراث نیز مصداق معامله فضولی یا فروش مال غیر خواهد بود.
دریافت گواهی حصر ورثه
مطابق قانون فروش ارث ، در صورتی که ورثه بخواهند برای فروش ارث اقدام کنند، ضروری است که گواهی حصر ورثه توسط آن‌ها دریافت شود. این گواهی توسط شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی صادر خواهد شد. همچنین درخواست صدور گواهی باید توسط حداقل یکی از وراث در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شود. در این صورت، با در نظر گرفتن ارزش ارث، این گواهی ظرف مدت ۷ الی ۴۰ روز صادر خواهد شد. توجه داشته باشید که در این گواهی، به مشخصات هر یک از ورثه و میزان حق قانونی که به آن‌ها تعلق می‌گیرد، اشاره شده است.
پرداخت مبلغ به صورت مجزا
اگر قصد دارید برای دریافت مال متعلق به متوفی اقدام کنید، حتما مبلغ یا ثمن معامله را به صورت مجزا به هر یک از ورثه پرداخت کنید. البته این به عهده شما نیست که ورثه چگونه می‌خواهند برای قسمت کردن بها، با یکدیگر به توافق برسند اما با توجه به تجارب حقوقدانان خود، به شما توصیه می‌کنیم حتما وجه را به هر یک از وراث و به صورت جداگانه تقدیم کنید.
مالیات
از ورثه شخص فوت شده بخواهید فرم ۱۹ مالیات بر ارث یا گواهی مالیات بر ارث را به شما نشان دهند. در صورتی که این گواهی توسط ورثه دریافت نشده باشد یا ورثه، برای پرداخت این دین حقوقی اقدام نکرده باشند، امکان انجام اقدامات حقوقی، بانکی، اداری، ثبتی و غیره نسبت به ارث وجود نخواهد داشت، به عنوان مثال یکی از مشکلاتی که معمولا برای خریداران ایجاد می‌شود، عدم امکان رسمی کردن ارث در دفترخانه ثبت اسناد رسمی است. بنابراین حتما به این مساله مهم توجه داشته باشید.
عقد نمایندگی
اشاره کردیم که اگر قصد دریافت یک مال مشاع را دارید، باید تمام مالکان آن که با یکدیگر شریک هستند نیز حضور داشته باشند. در خصوص فروش ارث نیز قضیه به همین ترتیب خواهد بود. ورثه، شریک یکدیگر هستند و بدون حضور یکدیگر، نمی‌توانند برای فروش مال، اقدام کنند. بنابراین حضور تمام آن‌ها در جلسه تنظیم قولنامه فروش ارث الزامی است.
اما اگر برای ورثه، یک نماینده حضور دارد یا هر یک از ورثه، نماینده‌ای را برای خود انتخاب کرده‌اند، حتما به عقد نمایندگی آن‌ها توجه داشته باشید. این عقد باید به صورت رسمی و توسط یکی از کنسولگری‌های ایران یا دفاتر ثبت اسناد و املاک کشور، تنظیم شده باشد.
حجر
یکی از موانع مهم برای فروش ارث ، حضور محجور در بین ورثه است. همانطور که در مطلب فروش سهم الارث محجور نیز بیان کردیم، فروختن حق این شخص، نیازمند رعایت تشریفات خاصی است و بدون وجود آن‌ها، نمی‌توان برای معامله ارث با ورثه اقدام کرد. این گروه از اشخاص، به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند. بنابراین در صورتی که این افراد نیز در کنار سایر ورثه حضور دارند، حتما مطلب بالا را مطالعه کنید.
- صغار
- اشخاص غیر رشید
- مجانین
پیشنهاد ما
شما می‌توانید از خدمات مشاوره‌ای مرجع تخصصی ارث (دادازما) بهره مند شوید. خدمات اشاره شده شامل گفتگو با وکیل ارث و سایر متخصصان حقوقی است. بنابراین با صرف هزینه بسیار پایین، می‌توانید سوالات، مباحث و دغدغه‌های حقوقی خود را با اشخاص مجرب در میان بگذارید و در مقابل پاسخ‌ها و راهکارهای مناسب را از آن‌ها دریافت کنید. برای بهره مندی از این خدمات، بر روی مشاوره حقوقی تلفنی بزنید.
علاوه بر خدمات بالا، تیم متخصص دادازما، آماده دریافت انتظارات شما برای شکل گیری یک رابطه حقوقی است. شما می‌توانید درخواست تنظیم عقد اختصاصی خود را به ثبت رسانید و وظیفه نگارش قولنامه فروش ارث خود را به ما بسپارید. برای استفاده از خدمات اشاره شده، بر روی تنظیم اوراق قضایی بزنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!