انحصار وراثت پدر از جمله موضوعاتی است که قانون گذار ما برای آن، نکات و شرایطی را در نظر گرفته است. مراحل انحصار وراثت پدر ، بعد از فوت او انجام می‌شود و انجام اقدامات لازم در این خصوص، تا قبل از انتقال یا تقسیم ارث ، ضروری است. بنابراین در ادامه این مطلب، به نحوه انحصار وراثت پدر شامل مراحل و شرایط انحصار وراثت بعد از فوت اشاره می‌کنیم.
منظور از انحصار وراثت چیست؟
نتیجه انحصار وراثت، یک سند حقوقی است که به درخواست ورثه یا سایر ذی نفعان و توسط شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی صادر می‌شود. در این سند حقوقی، به مشخصات هر یک از ورثه شخص فوت شده اشاره شده است. علاوه بر این، نسبت هر یک از وراث با شخص متوفی مشخص می‌شود. همچنین میزان سهم قانونی هر یک از ورثه شخص فوت شده، بیان خواهد شد.
فوت پدر و انحصار وراثت
در ابتدای متن اشاره کردیم که تا زمانی که انحصار وراثت پدر یا پدر بزرگ به انجام نرسد، نمی‌توانید برای تقسیم یا انتقال اموال اقدام کنید. به طور کلی هر نوع اقدام حقوقی یا اداری اعم از مراجعه به بانک، مراجعه به مراجع قضایی، مراجعه به اداره دارایی و غیره نیازمند دریافت سند انحصار وراثت است. علاوه بر این در صورتی که قصد انتقال رسمی سند را داشته باشید، نمی‌توانید بدون دریافت سند انحصار وراثت، اقدام خاصی را به انجام رسانید. موارد بالا به خوبی، اهمیت انحصار وراثت برای پدر را نشان می‌دهند. بنابراین در اسرع وقت برای انجام مراحل انحصار وراثت پدر ، اقدام کنید.
آنچه برای دریافت سند انحصار وراثت پدر فوت شده احتیاج دارید!
برای طی کردن مراحل انحصار وراثت پدر نیاز به مدارکی دارید که در متن قانون انحصار وراثت پدر بیان شده است. در صورتی که این مدارک را به همراه نداشته باشید، امکان ثبت درخواست شما در سامانه الکترونیک قضایی وجود ندارد. بنابراین حتما به این قسمت از نوشتار توجه داشته باشید تا در آینده، با مشکلی مواجه نشوید.
گواهی فوت
بعد از فوت پدر، ورثه او موظف هستند حداکثر تا ده روز بعد از فوت، برای اعلام خبر وفات اقدام کنند. بعد از اعلام خبر فوت توسط ورثه، سند اشاره شده، صادر و شناسنامه شخص فوت شده نیز باطل می‌شود. توجه داشته باشید که مرجع رسیدگی به این مساله، سازمان ثبت احوال کشور است. بنابراین ورثه وظیفه دارند مراتب را به مامور ثبت احوال اعلام کنند. البته با در نظر گرفتن ماده ۲۲ قانون ثبت احوال، اشخاصی که در خارج از کشور ساکن هستند، می‌توانند فوت را از طریق یکی از کنسولگری‌‌های ایران نیز به اطلاع سازمان ثبت احوال کشور برسانند.
مدارک لازم برای دریافت این سند
- شناسنامه شخص فوت شده
- کارت ملی
- گواهی پزشک یا استشهادیه که توسط دو نفر از اشخاص حاضر در زمان فوت، تنظیم شده است.
برای تهیه این مدارک، ممکن است زمان بیشتری را لازم داشته باشید. بنابراین اگر نتوانستید این مدارک را در زمان مناسب تهیه کنید، نگران نباشید. ابتدا مراتب را به سازمان ثبت احوال کشور اعلام کنید. سپس برای تهیه مدارک، اقدامات لازم را انجام دهید.
استشهادیه جهت انحصار وراثت پدر فوت شده
تنظیم این برگ حقوقی در یکی از دفاتر ثبت اسناد و املاک کشور انجام می‌شود. در حقیقت سه نفر از اشخاصی که در زمان فوت متوفی، در قید حیات بوده‌اند، موظف هستند اطلاعات دقیقی را در فرم استشهادیه بیان و آن را امضا کنند. توجه داشته باشید که تکمیل اطلاعات باید با نهایت دقت انجام شود. در غیر این صورت، شخص متخلف با در نظر گرفتن ماده ۱۰ قانون انحصار وراثت پدر و ماده ۲۱۸ قانون مجازات اسلامی، محکوم خواهد شد.
عقدنامه یا رونوشت
ارائه عقد نامه یا رونوشت ازدواج به سازمان ثبت احوال الزامی است. در عقدنامه به میزان مهریه همسر اشاره شده است. همچنین این مدرک، در کنار شناسنامه، نشان دهنده وراثت همسر است.
شناسنامه
مدرک دیگری که برای دریافت سند انحصار وراثت برای پدر لازم دارید، شناسنامه هر یک از وراث است. در اکثر اوقات مشاهده می‌کنیم که وراث شخص فوت شده، یکی از اعضا را به عنوان نماینده انتخاب می‌کنند. این نماینده وظیفه دارد کلیه وظایف را به انجام رساند. یکی از این وظایف، تهیه مدارک است که دریافت شناسنامه ورثه نیز زیر مجموعه آن قرار می‌گیرد. البته ممکن است ورثه با شما همکاری نکنند. در این صورت، سازمان ثبت احوال، معمولا در این خصوص استعلام می‌گیرد و همین استعلام را کافی اعلام می‌کند. اما این احتمال وجود دارد که سازمان، با تقاضای استعلام مشخصات ورثه، مخالفت کند. در این صورت، راهی جز مراجعه به مراجع قضایی نخواهید داشت.
وصایا
شما موظف هستید وصایای متوفی را به سازمان ثبت احوال اطلاع دهید. معمولا اشخاص، به میزان یک سوم از اموال خود را وصیت می‌کنند. در این صورت، حتما وصیت نامه را به سازمان تقدیم کنید. همچنین در صورتی که از تنظیم وصیت به صورت رسمی اطلاعی در دسترس نیست، می‌توانید مراتب را از طریق اداره ثبت اسناد و املاک پیگیری کنید. اطلاعات اسناد رسمی توسط این اداره، ثبت شده است.
ورقه مالیات
اگر مورث شما قبل از تاریخ ۱۳۹۵/۱/۱ فوت کرده است، موظف هستید گواهی مالیات بر ارث را از اداره دارایی دریافت کنید. این ورقه مالیاتی، زمانی صادر می‌شود که شما مالیات بر ارث کلیه اموال را به دولت پرداخت کنید. در غیر این صورت، امکان مطالبه سند انحصار وراثت پدر بزرگ یا پدر وجود ندارد.
نحوه انحصار وراثت پدر
شرایط انحصار وراثت بعد از فوت پدر با در نظر گرفتن ارزش کل اموال او متفاوت است. در حقیقت مراحل دریافت این سند، در فرضی که ارزش اموال، بالاتر یا پایین‌تر از ۵۰ میلیون تومان باشد، متفاوت خواهد بود.
ارزش مازاد بر ۵۰ میلیون تومان
ابتدا به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و درخواست انحصار وراثت برای پدر را ثبت کنید. با ثبت درخواست توسط شما، شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی، فرآیند رسیدگی را آغاز می‌کند. به دلیل ارزش بالاتر از ۵۰ میلیون تومان که برای اموال شخص فوت شده وجود دارد، شورا، یک آگهی را در یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار، منتشر می‌کند. در این آگهی، به مشخصات هر یک از وراث و خواسته آن‌ها اشاره شده است. در صورتی که ۳۰ روز از تاریخ انتشار آگهی سپری شود اما اعتراضی اعلام نشود، معمولا ظرف ده روز، سند انحصار وراثت پدر فوت شده صادر خواهد شد.
ارزش کمتر از ۵۰ میلیون تومان
الزامی است همچون مورد بالا، به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و درخواست خود را به ثبت رسانید. شورای حل اختلاف نیز بعد از ثبت درخواست توسط شما، رسیدگی را آغاز می‌کند. توجه داشته باشید که اگر ارزش کل اموال، کمتر از ۵۰ میلیون تومان باشد، آگهی، منتشر نخواهد شد. بنابراین معمولا ظرف هفت تا ده روز، تکلیف فوت پدر و انحصار وراثت مشخص می‌شود.
پیشنهاد ما
شما می‌توانید از خدمات مشاوره‌ای مرجع تخصصی ارث (دادازما) بهره مند شوید. ارتباط با وکلای متخصص در ارث، دستیابی به حقوق قانونی را برای شما به همراه خواهد داشت. به راحتی سوالات خود را با وکلا در میان بگذارید و با صرف هزینه بسیار پایین، اطلاعات خود را در خصوص دعاوی مربوط به ارث ، تقسیم ارث توافقی ، تقسیم ارث قانونی ، انحصار وراثت و غیره افزایش دهید. برای بهره مندی از این خدمات، بر روی مشاوره حقوقی تلفنی بزنید.
می‌توانید نمونه عقد تقسیم را از طریق عکس زیر دریافت کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!