توافق نامه تقسیم ارث متنی کاربردی است که بین ورثه شخص فوت شده تنظیم و در آن، سهام هر یک از آن‌ها تعیین می‌شود. با فوت شخص، نوعی شخصیت حقوقی برای اموال او ایجاد می‌شود. وجود این شخصیت حقوقی به این معنا است که ورثه او، حق مالکیت اموال او را تا قبل از پرداخت دیون ندارند. بنابراین به طور طبیعی بعد از تقدیم دیون به صاحبان آن‌ها، شخصیت حقوقی اموال نیز از بین می‌رود و ورثه می‌توانند با تقسیم ارث ، مالکیت اموال را به دست آورند.
ویژگی نمونه توافق نامه تقسیم ارث این است که ورثه می‌توانند اموال را به هر طریقی که مد نظر دارند، بین یکدیگر تقسیم کنند. در حقیقت تقسیم ارث توافقی با استفاده از توافقنامه تقسیم ارث انجام می‌شود و وراث حق دارند میزان سهم خود را با در نظر گرفتن قانون مدنی یا با توجه به نظر خود، در متن این توافق نامه تعیین کنند.
اهمیت نمونه فرم توافقنامه تقسیم ارث
همانطور که در مطلب تقسیم ماترک قبل از فوت نیز بیان کردیم، بسیاری از اشخاص، اموال خود را قبل از فوت به ورثه انتقال می‌دهند تا از بسیاری از اختلافات احتمالی که ممکن است در آینده تحقق یابد، جلوگیری کنند. در واقع تحقق اختلافات خانوادگی و عدم وجود اتفاق نظر بین وراث، به افزایش میزان شکایات و تعداد پرونده‌های حقوقی در مراجع قضایی منجر شده است.
بنابراین امروزه مشاهده می‌کنیم که وراث شخص فوت شده با تنظیم نمونه فرم توافقنامه تقسیم ارث ، تلاش می‌کنند سهم خود را با رضایت خاطر سایرین، تعیین و دریافت کنند. از طرف دیگر به دلیل غیر قابل فسخ بودن توافق نامه، طرفین می‌توانند این اطمینان را داشته باشند که مالکیت آن‌ها نسبت به سهم خود قطعی است و کسی حق تصرف آن را ندارد. در نتیجه می‌توان اهمیت تنظیم متن توافقنامه تقسیم ارث را در حفظ روابط خانوادگی، رعایت مصالح و در نهایت عدم مراجعه به مراجع قضایی دانست. اقدامی که نه تنها به خانواده بلکه به جامعه نیز یاری می‌رساند.
ماهیت متن توافق نامه تقسیم ارث
قبل از بررسی شیوه تنظیم و همچنین نکات و شرایط حاکم بر این متن قانونی، باید به این نکته اشاره کنیم که نمونه توافق نامه تقسیم ارث چه ماهیتی دارد؟ آیا در متن قوانین مورد اشاره قرار گرفته است؟ آیا قانون گذار نکات خاصی را در قوانین برای آن بیان کرده است و ورثه را ملزم کرده است که مفاد توافق نامه خود را بر اساس این متون بنویسند؟
در پاسخ به این دسته از سوالات باید چنین گفت که نمونه توافق نامه تقسیم ارث با در نظر گرفتن متن قانون مدنی تنظیم می‌شود. در حقیقت این توافق نامه، نوعی عقد صلح است و در قانون اشاره شده نیز، مبحثی تحت عنوان عقد صلح مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین ورثه در صورتی که قصد تنظیم این سند قانونی را داشته باشند، باید نکات تعیین شده در قانون را نیز مد نظر قرار دهند.
البته در خصوص تصمیم گیری نسبت به سهم هر یک از ورثه، اختیار با آن‌ها است. در حقیقت قانون گذار سهم ورثه را در قانون تعیین کرده است اما اختیار رسیدن به توافق در خصوص میزان سهم را نیز برای آن‌ها در نظر گرفته است. به هر حال با توجه به امضاء و اثر انگشتی که از سوی هر یک از وراث بر انتهای توافق نامه زده می‌شود، رضایت آن‌ها نسبت به میزان سهم تعیین شده، احراز خواهد شد.
ویژگی‌های متن توافق نامه تقسیم ارث
مانند هر عقد قانونی دیگر، این سند نیز ویژگی‌های خاصی دارد که ضروری است به آن‌ها اشاره شود. در ادامه مهم‌ترین نکات را بیان می‌کنیم.
لازم بودن توافق نامه تقسیم ارث
منظور از لازم بودن یک عقد این است که طرفین حق فسخ آن را نداشته باشند مگر آنکه اختیارات قانونی برای آن‌ها وجود داشته باشد یا طرفین، نسبت به اقاله قرارداد با یکدیگر به توافق برسند. در مقابل عقد لازم، عقد جایز قرار می‌گیرد که ویژگی آن در این نکته خلاصه می‌شود که فسخ عقد توسط هر یک از طرفین، در صورت محدود نشدن آن‌ها، اقدامی مجاز است.
همانطور که گفتیم، امکان فسخ نمونه توافق نامه تقسیم ارث توسط ورثه وجود ندارد. در حقیقت تا زمانی که یکی از خیارات یا اختیارات قانونی در متن توافق نامه پیش بینی نشده باشد یا ورثه در خصوص اقاله با یکدیگر به توافق نرسیده باشند، امکان بهم زدن این عقد وجود ندارد. به لازم بودن در ماده ۷۶۰ قانون مدنی اشاره شده است.
معین بودن توافق نامه تقسیم ارث
عقد معین عقدی است که شرایط و نکات آن در متن قوانین بیان شده باشد. به عبارت دیگر قانون گذار برای این دسته از عقود، نام، احکام و شرایط خاصی را تعیین کرده است و تنظیم کنندگان را موظف می‌داند که عقد خود را بر اساس این شرایط تنظیم کنند. در مقابل منظور از عقد غیر معین، عقدی است که به طور مستقیم مورد اشاره قانون گذار قرار نگرفته است بلکه این دسته از عقود، معمولا با در نظر گرفتن متن ماده ۱۰ قانون مدنی تنظیم می‌شوند.
اشاره کردیم که متن توافق نامه تقسیم ارث با توجه به مواد قانونی مربوط به عقد صلح تنظیم می‌شود. بنابراین این عقد قانونی نیز در دسته عقود معین قرار می‌گیرد.
لزوم حضور یا عدم حضور ورثه
سوالی که ممکن است مطرح شود این است که آیا برای تنظیم متن توافقنامه تقسیم ارث ، حضور هر یک از وراث شخص فوت شده الزامی است؟ به عنوان مثال در صورتی که متوفی در ایران فوت کند و پنج فرزند داشته باشد، در حالی که یکی از فرزندان در کشور ترکیه زندگی می‌کند و امکان بازگشت زود هنگام به کشور را ندارد، آیا ورثه حاضر در ایران، امکان تنظیم عقد را بدون حضور وارث دیگر دارند؟
این سوال موضوع بسیاری از پرونده‌های حقوقی است. در پاسخ باید چنین گفت که اصولا تمام ورثه باید در هنگام نگارش توافق نامه، کنار یکدیگر حاضر باشند و در نهایت نیز با مطالعه دقیق صفحات این سند قانونی، انتهای هر برگ را امضاء و اثر انگشت بزنند. بدیهی است در صورت عدم حضور یک یا چند نفر از وراث، اشخاص غایب می‌توانند تقاضای ابطال تقسیم نامه ماترک را از دادگاه صالح تقاضا کنند. در این صورت ورقه تقسیم باطل می‌شود و دادگاه به صورت مجدد، اموال را بین وراث تقسیم می‌کند.
پیشنهاد ما
استفاده از خدمات مشاوره‌ای مرجع تخصصی ارث (دادازما) راهکاری آسان برای حل مسائل و مشکلات حقوقی شما است. شما می‌توانید ساعت و تاریخ تماس با وکیل ارث را انتخاب کنید و درخواست خود را در صفحه مشاوره به ثبت رسانید. کارشناس حقوقی برای ارائه پاسخ به سوالات، با شما در ارتباط خواهد بود. برای ثبت درخواست مشاوره، روی مشاوره حقوقی تلفنی بزنید. همچنین می‌توانید تنظیم اختصاصی عقد خود را به متخصصان حقوقی ما واگذار کنید. با زدن روی تنظیم اوراق قضایی ، انتظارات خود را به راحتی ثبت کنید و برای برقراری تماس با کارشناس، منتظر بمانید.
برای دریافت نمونه عقد تقسیم، روی عکس زیر بزنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!