از جمله مباحث مهمی که امروزه توسط بسیاری از ورثه مطرح می‌شود، ارتباط وصیت نامه و تقسیم نامه ماترک است. در حقیقت بعد از فوت، ورثه با این سوال مواجه هستند که آیا وجود وصیت نامه تاثیری در میزان سهم هر یک از ورثه دارد؟ به عبارت دیگر آیا می‌توان از اصطلاح وصیت نامه تقسیم ارث استفاده کرد و چنین گفت که اصولا ورثه ملزم هستند در کنار تنظیم متن تقسیم نامه به هر دستوری که در متن وصیت نامه ذکر شده است، پایبند باشند؟
در مطلب امروز قصد داریم به نکات مهم حاکم بر متن وصیت نامه تقسیم ارث اشاره کنیم. در حال حاضر، بسیاری از مورثین، با تنظیم وصیت نامه، اشخاص را موظف به انجام کاری می‌کنند و این اقدام، ممکن است در شیوه تنظیم اموال موثر باشد.
وصیت نامه تقسیم ارث
به طور کلی افراد قبل از فوت خود می‌توانند متنی را به عنوان وصیت نامه تنظیم و در آن، با در نظر گرفتن قانون، تکلیف اموالی که بعد از فوت، از آن‌ها باقی می‌مانند را تعیین کنند. این متن قانونی به سه طریق توسط افراد تنظیم می‌شود:
- رسمی: این نوع از وصیت نامه در دفتر اسناد رسمی و توسط شخص نویسنده به ثبت می‌رسد.
- خود نوشت: همانطور که از عنوان نیز مشخص است، این وصیت توسط شخص موصی تنظیم می‌شود. این متن تنها زمانی اعتبار دارد که موصی به خط خود آن را نوشته باشد. توجه داشته باشید که وصیت نامه اشاره شده باید تاریخ معین و امضاء داشته باشد و تمام این موارد نیز توسط شخص موصی در متن وصیت نامه تقسیم ارث نوشته شود.
- سری: با انتخاب این روش، ضرورتی وجود ندارد که شخص موصی خود اقدام به نوشتن متن وصیت کند. در واقع سایر اشخاص نیز می‌توانند نمونه وصیت نامه تقسیم ارث را تنظیم کنند مشروط بر اینکه شخص موصی متن وصیت را امضاء کند و در نهایت این سند ، به دفتر اسناد به امانت گذاشته شود.
آیا الزامی به تنظیم متن وصیت نامه تقسیم ارث وجود دارد؟
اشخاص با اختیار خود می‌توانند وصیت نامه را تنظیم و دستورات لازم را در آن ذکر کنند. بنابراین امکان اجبار اشخاص به تنظیم وصیت نامه وجود ندارد. حال ممکن است اشخاص به صورت شفاهی یا کتبی وصیت کنند. با این وجود قانون گذار صرفا وصیت کتبی را پذیرفته و به اعتبار وصیت نامه شفاهی اشاره‌ای نکرده است.
البته در صورتی که وراث و سایر اشخاص ذی نفع، این وصیت را قبول و اقرار خود را اعلام کنند، وصیت اشاره شده، معتبر است و در دادگاه می‌توان آن را مورد پذیرش قرار داد.
تنظیم تقسیم نامه
در حال حاضر بسیاری از ورثه برای تحقق یک تقسیم ارث توافقی ، ورقه تقسیم را بین خود تنظیم می‌کنند. تقسیم نامه نوعی عقد صلح است و با استفاده از آن، سهم هر یک از ورثه تعیین و به آن‌ها تقدیم می‌شود. نکته قابل توجه در خصوص این سند قانونی، امکان تعیین سهم بر اساس اتفاق نظر ورثه است. بنابراین در صورتی که ورثه در میزان سهم خود به توافق برسند، می‌توانند بدون در نظر گرفتن متن قانون مدنی در خصوص سهم، اموال را بین خود تقسیم کنند.
نقش وصیت نامه در تقسیم ارث
مورث یا موصی (در زمان حیات) حق دارد تکلیف یک سوم از اموال خود را در نمونه وصیت نامه تقسیم ارث تعیین کند. در صورتی که مازاد بر این میزان در متن وصیت بیان شده باشد، تنها با اجازه تمام وراث، امکان اجرای آن وجود دارد.
حال نقش وصیت نامه در تقسیم ارث چیست؟ آیا ورثه موظف به رعایت مفاد وصیت نامه هستند؟ پاسخ به این سوال روشن است. رعایت وصیت نامه یک دستور قانونی است که حتی قبل از تقسیم اموال انجام می‌شود و ارتباطی با تنظیم تقسیم نامه ندارد. بنابراین در صورتی که نمونه وصیت نامه تقسیم ارث وجود داشته باشد، ورثه حق تقسیم یک سوم اموال تعیین شده توسط موصی را ندارند. البته همانطور که در ابتدای همین بخش اشاره کردیم، تصمیم گیری در خصوص مازاد بر یک سوم از ارزش اموال، در اختیار ورثه است.
پیشنهاد دادازما
خدمات مشاوره حقوقی تلفنی راهی آسان برای ارتباط با وکیل ارث و سایر کارشناسان متخصص حقوقی است. با استفاده از این راه، به راحتی، مباحث حقوقی و سوالات تخصصی را با کارشناسان حقوقی در میان بگذارید و راهکارهای مناسب برای حل مسائل را از آن‌ها دریافت کنید. برای بهره مندی از این خدمات، بر روی لینک قبل بزنید.
جهت دریافت تقسیم نامه ارث ، می‌توانید بر روی عکس زیر بزنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!