یکی از مباحثی که در اکثر اوقات مورد توجه وکلا و مشاوران حقوقی قرار می‌گیرد، میزان مالیات بر ارث جانبازان است. این مالیات، نوعی دین قانونی است که در دسته مالیات بر ارث قرار می‌گیرد و وراث جانبازان موظف هستند آن را به اداره امور مالیاتی پرداخت کنند.
در اکثر اوقات، وراث این دسته از اشخاص، سوالاتی را مطرح می‌کنند مبنی بر اینکه که آیا مبحثی از متن قانون، به این نوع از مالیات اختصاص دارد؟ آیا مانند مالیات بر ارث شهدا ، شاهد معافیت مالیات بر ارث جانبازان نیز هستیم؟
در پاسخ به این سوالات، تصمیم داریم هر یک از متون قانونی را به صورت جداگانه بررسی کنیم. در حال حاضر، دو متن قانونی وجود دارند که هر کدام، نسبت به اموال بخشی از متوفیان، حکمفرما هستند. این قوانین عبارت‌اند از:
- قانون مالیات‌های مستقیم که در سال ۱۳۶۶ به تصویب رسیده است.
- قانون مالیات‌های مستقیم که در سال ۱۳۹۴ اصلاح شده است.
مشمولان قوانین مالیاتی
به طور کلی مالیات بر اموال متوفیان، بر اساس یکی از متون قانونی اشاره شده، محاسبه خواهد شد. وراث اشخاصی که قبل از تاریخ ۱۳۹۵/۱/۱ فوت کرده‌اند، موظف هستند میزان مالیات را با در نظر گرفتن قانون اول محاسبه کنند. در مقابل وراث متوفیانی که بعد از تاریخ مذکور از دنیا رفته‌اند، وظیفه دارند قانون دوم را برای محاسبه میزان مالیات بر ارث جانبازان و سایر اشخاص، مبنا قرار دهند.
توجه به این نکته ضروری است که امکان انتخاب هر یک از قوانین اشاره شده، توسط وراث متوفیان وجود ندارد. در واقع قانون گذار، مخاطبان و مشمولین هر یک از قوانین مالیاتی را تعیین کرده است. در نتیجه قوائد مربوط به مشمولین، جزء قوائد آمره است.
مالیات بر ارث جانبازان در قانون سال ۱۳۶۶
بر اساس متن قانون اشاره شده، وراث موظف بودند حداکثر تا ۶ ماه بعد از فوت متوفیان، برای تقدیم ورقه اظهار، به اداره امور مالیاتی مراجعه کنند. قانون گذار در این متن قانونی، در خصوص عدم تقدیم ورقه اظهار، ضمانت اجرایی نیز تعیین کرده بود. در حقیقت در صورتی که وراث در زمان تعیین شده برای تقدیم این اظهارنامه اقدام نمی‌کردند، جریمه مالیات بر ارث به آن‌ها تعلق می‌گرفت.
در متن قانون سابق، برای کلیه اموال شخص فوت شده، درصدهای واحدی تعیین شده است. در حقیقت معیار در تعیین درصد مالیاتی، میزان ارزش معاملاتی کل اموال است. به عنوان مثال در صورتی که ارزش کل اموال شخص متوفی، ۴۵ میلیون تومان باشد، میزان درصد مالیاتی نسبت به اموال فردی که ۶۰ میلیون تومان ارزش دارد، متفاوت است.
مطابق این قانون، تا زمانی که وراث برای پرداخت مالیات بر ارث اقدام نکنند، حق مراجعه به شورای حل اختلاف و تقاضای صدور گواهی حصر ورثه را نخواهند داشت.
مالیات بر ارث جانبازان در قانون سال ۱۳۹۴
بر خلاف متن قانون تصویب شده در سال ۱۳۶۶، وراث مشمول این قانون می‌توانند تقدیم اظهارنامه مالیاتی را حداکثر تا یک سال به تاخیر اندازند. همچنین بعد از سپری شدن مدت اشاره شده، جریمه‌ای به وراث تعلق نمی‌گیرد.
مطابق این متن قانونی، وراث می‌توانند مالیات بر ارث جانبازان را زمانی پرداخت کنند که قصد انتقال یا تقسیم هر یک از اموال را دارند. مزیت دیگر این قانون چنین است که امکان محاسبه مالیات بر ارث هر یک از اموال به صورت جداگانه وجود دارد. بنابراین ورثه می‌توانند مالیات بر ارث هر کدام از اموال را به صورت جداگانه و در زمان‌های متفاوت به دولت پرداخت کنند.
با در نظر گرفتن نکته قبل، باید به این نکته مهم اشاره شود که قانون گذار، محدودیت دریافت گواهی حصر ورثه از شورای حل اختلاف را کنار گذاشته است. بنابراین وراث حق دارند برای دریافت گواهی اشاره شده اقدام کنند و عدم پرداخت مالیات، هیچ گونه محدودیتی را برای آن‌ها ایجاد نمی‌کند.
میزان مالیات بر ارث جانبازان
با وجود آنکه جانبازان نیز در کنار افرادی که جان خود را در جبهه جنگ از دست داده‌اند، از ارزش و درجه بالایی برخوردار هستند اما متاسفانه قانون گذار، معافیت مالیات بر ارث جانبازان را برای آن‌ها در نظر نگرفته است. در واقع تنها ماده‌ای که به معافیت مالیات ارث شرکت کنندگان در جنگ اختصاص دارد، ماده ۲۵ قانون مالیات‌های مستقیم است. با در نظر گرفتن این ماده، تنها وراث طبقات اول و دوم شهیدان انقلاب اسلامی از پرداخت مالیات بر ارث معاف هستند. بنابراین در حال حاضر از وراث طبقات اول، دوم و سوم جانبازان نیز مالیات دریافت می‌شود.
درصد مالیات بر ارث با توجه به قانون سابق
گفتیم که میزان مالیات در این قانون، با در نظر گرفتن هر یک از طبقات وراث و همچنین ارزش معاملاتی کل اموال، محاسبه می‌شود. بنابراین مالیات بر ارث جانبازان را با در نظر گرفتن این قانون، بررسی می‌کنیم.
ارزش تا سقف ۵ میلیون تومان و مالیات بر ارث جانبازان
در شرایطی که ارزش کل اموال، بین مقادیر اشاره شده قرار گیرد، میزان مالیاتی که وراث طبقه اول موظف به پرداخت آن هستند، ۵ درصد خواهد بود. این میزان مالیات برای وراث حاضر در طبقه دوم ۱۵ درصد و برای وراث حاضر در طبقه سوم ۳۵ درصد خواهد بود.
ارزش اموال حداقل ۵ میلیون تومان و حداکثر ۲۰ میلیون تومان
مالیات بر ارث جانبازان برای طبقه اول وراث، ۱۵ درصد است. در صورتی که وراث طبقات دوم یا سوم از اموال شخص فوت شده سهم ببرند، موظف هستند به ترتیب ۲۵ درصد و ۴۵ درصد مالیات بر ارث پرداخت کنند.
ارزش اموال حداقل ۲۰ میلیون تومان و حداکثر ۵۰ میلیون تومان
در صورتی که ارزش کل اموال، بین مقادیر اشاره شده قرار گیرد، میزان مالیات برای هر یک از طبقات وراث، به ترتیب ۲۵، ۳۵ و ۴۵ درصد خواهد بود.
ارزش مازاد بر ۵۰ میلیون تومان و مالیات بر ارث جانبازان
در اکثر اوقات، میزان ارزش کل اموال، در این دسته قرار می‌گیرد. به هر حال، وراث حاضر در طبقه اول موظف هستند به میزان ۳۵ درصد مالیات بر ارث را به اداره امور مالیاتی بپردازند. همچنین میزان مالیات نسبت به هر یک از طبقات دوم و سوم، به ترتیب ۴۵ درصد و ۶۵ درصد خواهد بود.
وراثی که در هر یک از این دسته‌ها قرار می‌گیرند، وظیفه دارند میزان مالیات را به صورت شخصی یا با استفاده از وکیل، به دولت پرداخت کنند.
درصد مالیات بر ارث جانبازان در قانون اصلاح شده
میزان درصدهایی که در این قانون تعیین شده است، نسبت به هر یک از اموال شخص فوت شده متفاوت است. با این وجود به بعضی از مهم‌ترین درصدهای مالیاتی اشاره می‌کنیم. البته توجه داشته باشید درصدهایی که در ادامه بیان می‌شوند، تنها نسبت به طبقه اول وراث صدق می‌کنند.
- مالیات بر ارث وسایل نقلیه : ۲ درصد
- مالیات بر ارث خانه : ۷/۵ درصد
- مالیات بر ارث حساب بانکی : ۳ درصد
- مالیات بر ارث سهام : ۰/۵ درصد
پیشنهاد ما
شما می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی که تیم حقوقی دادآزما به کاربران خود ارائه می‌دهد، بهره مند شوید. برای استفاده از این خدمات، بر روی لینک قبل بزنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!