مالیات بر ارث سپرده های بانکی از جمله دیونی است که در متن قانون مالیات‌های مستقیم، مورد اشاره قرار گرفته است. در کنار سایر اموال، معمولا متوفی، مقداری از سرمایه خود را به عنوان سپرده در موسسات مالی نگهداری می‌کند. در واقه اگرچه ممکن است بسیاری از افراد، سرمایه‌های نقدی خود را در منزل نگهداری کنند اما حفظ سرمایه زیاد در منزل یا سایر اماکن، غیر ممکن است.
بنابراین معمولا اشخاص، بهترین مکان برای حفظ سرمایه خود را بانک می‌دانند. با فوت شخص، ممکن است سرمایه مربوطه همچنان به عنوان سپرده بانکی، در موسسه مالی وجود داشته باشد. با توجه به متن قانون نیز، این موسسات موظف هستند بعد از فوت شخص، سپرده‌های بانکی را تا زمان پرداخت مالیات، مسدود کنند. با در نظر گرفتن این توضیحات، به نتایج زیر دست خواهیم یافت:
- نسبت به سرمایه‌ای که در خانه یا سایر اماکن وجود دارند، مالیات بر ارث تعلق نخواهد گرفت. علت عدم تعیین مالیات برای این دسته از اموال، چنین است که اصولا امکان اطلاع از این سرمایه توسط دولت وجود نخواهد داشت. به عبارت دیگر، اطلاع رسانی در این خصوص، تنها توسط وراث شخص فوت شده، امکان پذیر است که معمولا وراث، از ارائه اطلاعات به دولت، خودداری می‌کنند.
- تا قبل از پرداخت مالیات بر ارث سپرده بانکی ، امکان برداشت سپرده از موسسه مالی وجود نخواهد داشت.
قانون مالیات‌های مستقیم
برای محاسبه نرخ مالیات بر ارث سپرده های بانکی و همچنین اطلاع از نحوه محاسبه آن، وراث موظف هستند به متن قانون مالیات‌های مستقیم، مراجعه کنند. به عنوان مثال در صورتی که وراث قصد داشته باشند مالیات بر ارث پدر خود را پرداخت کنند، منبعی که باید مد نظر آن‌ها قرار بگیرد، متن قانون ذکر شده است. البته در حال حاضر، مشاهده می‌کنیم که دو متن قانونی، برای تعیین تکلیف مالیات بر ارث، در نظام حقوقی کشور وجود دارد.
در واقع در سال ۱۳۹۴، قانون گذار، قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم را به تصویب رساند که در نتیجه، قانون دیگری علاوه بر قانون تصویب شده در سال ۱۳۶۶، به عنوان مرجع، مورد توجه قرار گرفت. مطابق ماده ۱۷ قانون اصلاح شده، متوفیانی که بعد از تاریخ ۹۵/۱/۱ فوت کرده‌اند، مشمول متن این قانون خواهند بود. در نتیجه نسبت به سایر وراث، متن قانون سابق، لازم الاجرا خواهد بود. در ادامه ویژگی هر یک از قوانین مربوطه را در خصوص نحوه محاسبه مالیات بر ارث سپرده های بانکی بیان خواهیم کرد.
مالیات ارث سپرده بانکی در قانون سابق
برای آنکه بدانیم میزان مالیات بر ارث سپرده های بانکی چقدر است ، باید هر یک از قوانین را مورد بررسی قرار دهیم. قانون سابق، با در نظر گرفتن دو شاخصه زیر، شیوه محاسبه را مشخص کرده است:
- وراث شخص فوت شده
- میزان ارزش کل اموال
در حقیقت در متن قانون تصویب شده در سال ۱۳۶۶، نرخ مالیات بر ارث سپرده های بانکی به صورت جداگانه مشاهده نمی‌شود بلکه قانون گذار، با در نظر گرفتن ارزش تمام اموالی که به شخص متوفی تعلق دارد، میزان مالیات را محاسبه کرده است. به عبارت دیگر، در این قانون، وراث موظف هستند ارزش تمام اموال را به دولت پرداخت کنند. در غیر این صورت، اجازه تقسیم یا انتقال اموال، به سایر اشخاص، صادر نخواهد شد. این قانون ویژگی‌های مهمی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- مهلت پرداخت مالیات بر ارث، حداکثر شش ماه بعد از فوت مورث است. در صورتی که وراث، در مهلت تعیین شده، برای پرداخت مالیات، اقدام نکرده باشند، مشمول جریمه مالیات بر ارث خواهند بود.
- مالیاتی که با در نظر گرفتن این قانون به دولت پرداخت خواهد شد، به مالیات بر ارث انحصار وراثت نیز مشهور است. علت این امر، با توجه به توضیحاتی که بیان شد، مشخص می‌شود. در واقع تا زمانی که این مالیات پرداخت نشود، امکان دریافت گواهی حصر ورثه توسط وراث، وجود نخواهد داشت.
قانون اصلاح شده در سال ۱۳۹۴
ابتکاری که در متن این قانون، از سوی قانون گذار شاهد هستیم این است که اصولا برای هر یک از اموال شخص فوت شده، درصدهای خاصی به عنوان مالیات بر ارث تعیین شده است. بنابراین درصد مالیات بر ارث سپرده بانکی به صورت جدا از سایر اموال، در متن این قانون، ذکر شده است. این در حالی است که با توجه به توضیحات، متوجه شدیم که مطابق قانون سابق، نرخ مالیات بر ارث سپرده های بانکی با در نظر گرفتن ارزش سایر اموال، محاسبه خواهد شد.
همچنین بر اساس قانون اصلاح شده، وراث موظف هستند حداکثر تا یک سال بعد از فوت مورث، برای ارائه اظهارنامه مالیاتی اقدام کنند. البته الزامی به پرداخت مالیات در این مهلت زمانی وجود ندارد بلکه وراث می‌توانند در هر زمان که تصمیم داشتند اموال را تقسیم کنند یا به شخص دیگری انتقال دهند، مالیات را به دولت بپردازند.
همچنین امکان پرداخت مالیات به صورت جداگانه نیز وجود دارد، به عنوان مثال در صورتی که وراث قصد داشته باشند مالیات ارث سپرده بانکی را پرداخت کنند اما تصمیم به پرداخت مالیات بر ارث زمین کشاورزی نداشته باشند، پرداخت مالیات به صورت جداگانه امکان پذیر خواهد بود.
چنین گفتیم که قانون گذار، به وراث مشمول اصلاحات قانون، اجازه داده است تا هر زمان که تصمیم به انتقال یا تقسیم مالی را داشتند، مالیات بر ارث آن را پرداخت کنند. با این وجود توصیه می‌شود وراث، برای پرداخت مالیات بر ارث اموال، در زمان تعیین شده، به سازمان امور مالیاتی مراجعه کنند. در این صورت، می‌توانند از مزایای موجود در ماده ۲۶ قانون اصلاح شده بهره مند شوند.
مالیات بر ارث سپرده های بانکی چقدر است ؟
برای اطلاع از نحوه محاسبه مالیات بر ارث سپرده های بانکی در سال ۱۳۹۹، کافی است که وراث، به درصدهایی که در هر یک از قوانین، پیشبینی شده است، توجه داشته باشند. هر یک از متون قانونی را در این خصوص، مورد بررسی قرار می‌دهیم.
مالیات بر ارث سپرده بانکی در قانون سال ۱۳۶۶
در صورتی که وراث، مشمول قانون سال ۱۳۶۶ باشند، میزان مالیات اموال شخص فوت شده، بر اساس درصدهای زیر، محاسبه خواهد شد. البته به این نکته توجه داشته باشید که مطابق قانون سابق، تنها ۲۰ درصد از سپرده بانکی مشمول مالیات بر ارث خواهد بود. بنابراین ۸۰ درصد باقیمانده مشمول این دین قانونی، نمی‌باشد.
وراث طبقه اول
نسبت به وراثی که در طبقه اول حضور دارند، به تناسب ارزش اموال، درصدهای زیر، مشخص شده است:
- ارزش اموال، حداکثر ۵ میلیون تومان: ۵ درصد
- ارزش اموال، مازاد بر ۵ میلیون تومان تا سقف ۲۰ میلیون تومان: ۱۵ درصد
- ارزش اموال، حداقل ۲۰ میلیون تومان و حداکثر ۵۰ میلیون تومان: ۲۵ درصد
- ارزش اموال حداقل ۵۰ میلیون تومان: ۳۵ درصد
وراث طبقه دوم
این دسته از وراث نیز موظف هستند با توجه به درصدهایی که در ادامه می‌آید، میزان دین قانونی خود را محاسبه کنند:
- ارزش تا سقف ۵ میلیون تومان: ۱۵ درصد مالیات
- حداقل ۵ میلیون تومان و حداکثر ۲۰ میلیون تومان: ۲۵ درصد مالیات
- برای اموالی که حداقل ۲۰ میلیون تومان و حداکثر ۵۰ میلیون تومان، ارزش دارند: ۳۵ درصد مالیات
- مازاد بر ۵۰ میلیون تومان: ۴۵ درصد مالیات
وراث طبقه سوم
نرخ مالیات ارث سپرده بانکی در صورتی که اموال، حداکثر ۵ میلیون تومان ارزش داشته باشند، ۳۵ درصد خواهد بود. این میزان، نسبت به اموالی که حداقل ۵ میلیون تومان و حداکثر ۲۰ میلیون تومان ارزش دارند، ۴۵ درصد خواهد بود. همچنین اگر سازمان امور مالیاتی، ارزش اموال را مبالغی بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان در نظر گیرد، میزان مالیات، ۵۵ درصد خواهد بود. مالیات اشاره شده نسبت به اموالی که حداقل ۵۰ میلیون تومان ارزش دارند، ۶۵ درصد است.
مالیات بر ارث سپرده های بانکی سال ۹۹ با در نظر گرفتن قانون اصلاح شده
بر خلاف قانون سابق، در متن قانون اصلاح شده، به صد درصد سپرده بانکی، مالیات بر ارث تعلق می‌گیرد. مالیات بر ارث سپرده های بانکی سال ۹۹ با توجه به درصدهای زیر محاسبه خواهد شد:
- مالیات ارث سپرده بانکی نسبت به طبقه اول: ۳ درصد
- مالیات بر ارث سپرده بانکی نسبت به طبقه دوم: ۶ درصد
- نرخ مالیات بر ارث سپرده های بانکی در خصوص طبقه سوم: ۱۲ درصد
نکته پایانی
ممکن است سوال شود که میزان مالیات بر ارث سپرده های بانکی سال ۹۸ یا مالیات بر ارث سپرده های بانکی سال ۹۷ چقدر است؟ آیا در سال‌های اخیر، هیچ گونه تغییری در میزان مالیات، به وجود نیامده است؟
همانطور که بیان کردیم، مفاد قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، نسبت به اموال تمام متوفیانی که بعد از سال ۱۳۹۵ فوت کرده‌اند، لازم الاجرا است. بنابراین میزان مالیات سال‌های ذکر شده، همچون مالیات بر ارث سپرده های بانکی سال ۹۹ محاسبه خواهد شد.
پیشنهاد ما
برخی اسناد حقوقی وجود دارند که مختص وراث شخص فوت شده هستند. به عبارت دیگر متخصصان حقوقی با هدف تحقق بخشیدن به اهداف مربوط به حوزه ارث، این اسناد را تنظیم می‌کنند. این عقود به طور کلی در ادامه این مطلب بررسی می‌شوند. شما می‌توانید بعد از مطالعه این توضیحات، با زدن بر روی عکس هر یک از اسناد، توضیحات جزئی را مطالعه و آن‌ها را دریافت کنید.
قبل از وفات
افراد این حق را دارند که قبل از فوت، اموال خود را به ورثه انتقال دهند. در واقع این انتقال، همانند صلح اموال به سایر اشخاص، اقدامی قانونی است و میزان انتقال نیز به نظر مالک (مورث) بستگی دارد. به هر حال، با استفاده از سند زیر می‌توان عملیات منتقل کردن اموال به وراث را به انجام رساند.
بعد از وفات
ورثه می‌توانند با استفاده از سند تقسیم، اموال مورث را بین خود تقسیم کنند. این نکته را در نظر داشته باشید که تقسیم اموال باید بعد از تصفیه دیون متوفی انجام شود.
انتقال سهم
سهم الارثی که در نتیجه تقسیم اموال به وراث تعلق می‌گیرد، به عنوان ملک در معنای عام برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود. بنابراین با استناد به ماده ۳۰ قانون مدنی، ورثه می‌توانند هر گونه تصرف قانونی را در آن انجام دهند. یکی از اشکال تصرفات، انتقال سهم الارث به سایر وراث با دریافت عوض یا بدون دریافت آن است. هدفی که با استفاده از سند زیر تحقق خواهد یافت.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!